Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Παιδί και Θάλασσα



Τα παιδιά θέλουν θάλασσα!
Παιδίατροι, ψυχολόγοι και επιστήμονες κάθε ειδικότητας έχουν την ίδια γνώμη: η επίδραση της θάλασσας στα παιδιά είναι άκρως ευεργετική. Ευτυχώς, η ελληνική οικογένεια είναι σε προνομιακή θέση! Η παραλία για τους περισσότερους από εμάς είναι σε απόσταση αναπνοής!

 «Εσείς πόσα μπάνια κάνατε;» είναι η πιο δημοφιλής ερώτηση μεταξύ γονέων και κηδεμόνων κατά το τέλος του καλοκαιριού. Δέκα; Είναι λίγα! Είκοσι; Είναι ικανοποιητικά. Τριάντα και πάνω; Αρκετά για να προκαλέσουν κρίση ζήλιας για τη μία, μοναδική και αξεπέραστη θάλασσα!
Η θάλασσα κάνει καλό στα παιδιά. Το ακούμε εδώ και χρόνια από τις μαμάδες, τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Το βλέπουμε με τα ίδια μας τα μάτια στα προσωπάκια των παιδιών μας που αστράφτουν από ευτυχία με το που θα βρέξουν τα πατουσάκια τους στην άκρη της παραλίας. 
Το διαπιστώνουμε λίγες εβδομάδες αργότερα από τα ροζ μαγουλάκια που δίνουν τη θέση τους στο χλωμό χρώμα της επιδερμίδας. Στο μυαλό κάποιων από εμάς η θάλασσα με τις ευεργετικές της επιπτώσεις έχει ήδη πάρει διαστάσεις μυθικές.
Είναι όμως αλήθεια; Λίγες εβδομάδες κοντά στη θάλασσα αρκούν για να δούμε τα παιδιά ν’ αναπτύσσονται σαν την Αλίκη στη χώρα τον θαυμάτων; Η επιστήμη έρχεται να επιβεβαιώσει τι από όλα αυτά είναι μύθος και τι πραγματικότητα.
Η αλήθεια είναι ότι η πλειοψηφία των παιδιάτρων συνιστά μπάνια στη θάλασσα καθώς βοηθούν σε διάφορες παθήσεις, όπως στο άσθμα και στις αλλεργίες. Η γυμναστική που εξασφαλίζεται με τη δραστηριότητα στην παραλία και το κολύμπι σε συνδυασμό με τη ζεστή και υγρή ατμόσφαιρα ωφελούν το αναπνευστικό σύστημα του παιδιού.
Μπάνια στη θάλασσα όμως συνιστούν και οι ορθοπεδικοί για τη βελτίωση ορθοπεδικών προβλημάτων όπως είναι η σκολίωση.
Όσο για τον ισχυρισμό ότι η θάλασσα ανοίγει την όρεξη, υπάρχει λογική εξήγηση. Δεν είναι ακριβώς η θάλασσα αυτή που ανοίγει την όρεξη, αλλά η αυξημένη δραστηριότητα των παιδιών στην παραλία με το ελεύθερο παιχνίδι και το κολύμπι. 

Επιπλέον, η έκθεση στον ήλιο (πάντα με προστασία) συντελεί στη σύνθεση της βιταμίνης D στον οργανισμό, που με τη σειρά της βοηθάει στην απορρόφηση ασβεστίου και άρα στο χτίσιμο ενός γερού σκελετού. Καθόλου μην εκπλαγείτε, λοιπόν, αν πραγματικά το μικρό σας κερδίσει παραπάνω πόντους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού!
Παραλία: ο καλύτερος παιδότοπος
Φυσικά, αν λέγατε στο μικρό σας πόσο ωφέλιμα είναι τα θαλασσινά μπάνια για την υγεία και την ανάπτυξή του λίγο θα το ενδιέφερε. Ο λόγος που το μικρό σας διαμαρτύρεται όταν κοντεύετε να φύγετε από την παραλία είναι άλλος. Και έχει να κάνει σίγουρα με το γεγονός ότι περνάει πολύ ωραία.
Το παιχνίδι στην παραλία εξασφαλίζει αβίαστα την ιδανική απασχόληση για το παιδί. Διαδραματίζει έναν ισχυρό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον αυξανόμενο προσανατολισμό στον κόσμο και γενικότερα στην ψυχοσωματική του ανάπτυξη. 
Το κολύμπι μάλιστα είναι πολύ καλό τονωτικό της αυτοπεποίθησης του παιδιού. Τονίζεται ακόμα ότι οι γονείς κάνουν πολύ καλά που γράφουν τα παιδιά τους στο κολυμβητήριο κατά τη διάρκεια του χειμώνα προετοιμάζοντας επίδοξους κολυμβητές για το καλοκαίρι.
Για τα περισσότερα παιδιά, η παραμονή κοντά στη θάλασσα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μπορεί να εξασφαλίσει το ιδανικό περιβάλλον ερεθισμάτων για την κατάκτηση δεξιοτήτων, όπως αναφέρουν με τη σειρά τους οι αναπτυξιολόγοι. Τα παιδιά έχουν εξάλλου την ικανότητα να επεξεργάζονται πληροφορίες με διαφορετικό τρόπο. 
Ένα κοχυλάκι στην παλάμη του χεριού μπορεί να μοιάζει με πραγματικό θησαυρό για το παιδί που παρατηρεί τον κόσμο γύρω του. Οι νέες παραστάσεις και γενικά η εξερεύνηση νέων πραγμάτων κυριολεκτικά συναρπάζει, ειδικά τα παιδιά των πόλεων, που είναι συνήθως περιορισμένα στους τέσσερις τοίχους κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Σκεφτείτε λίγο! Πόσες φορές έχει το παιδί την ευκαιρία να παίξει φορώντας ελάχιστα ρούχα και χωρίς παπούτσια; Συνήθως μόνο το καλοκαίρι στην παραλία. 
Το παιχνίδι στην παραλία έχει το χαρακτηριστικό της ψυχαγωγίας, καθώς ικανοποιεί την ανάγκη του παιδιού για ελεύθερη δράση. Εκτός όμως από την ψυχαγωγία, έχει και γενικότερα βιολογικό σκοπό, γιατί ικανοποιεί την ανάγκη του παιδιού για κίνηση, περιπέτεια, πειραματισμό, εκτόνωση.
Η επαφή με «το μεγάλο και ευρύτερο» προκαλεί ένα ψυχικό «άνοιγμα» στο παιδί που το φέρνει σε ψυχική ισορροπία. Η επαφή, απ’ την άλλη, με τα στοιχεία της φύσης, με το νερό, την άμμο ή τα βότσαλα και το φως του ήλιου ενισχύει το αίσθημα της ευεξίας. 
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι βλέπουμε τα χλωμά και συχνά κατσουφιασμένα προσωπάκια των παιδιών μας, που το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου είναι κλεισμένα σε διαμερίσματα και αίθουσες διδασκαλίας, γρήγορα να λάμπουν από χαρά και ευτυχία καθώς τρέχουν ξυπόλυτα στην παραλία.
Ψηφίστε υπέρ της ποιότητας
Όσα λοιπόν περισσότερα μπάνια, τόσο το καλύτερο; Κι όμως δεν είναι πάντα η ποσότητα αυτή που μετράει. Ακόμα και λίγες ημέρες στη θάλασσα έχουν θετικό αντίκτυπο στη φυσική και ψυχική υγεία των παιδιών μας. 
Πολλές φορές, εξάλλου, δεν εκμεταλλευόμαστε τη θάλασσα όπως θα έπρεπε. Παραλίες γεμάτες συνωστισμό κάθε άλλο παρά μπορούν να εξασφαλίσουν τις πολυπόθητες παραστάσεις που τα παιδιά μας έχουν ανάγκη. 
Η θάλασσα μπορεί να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής για τη μέση ελληνική οικογένεια, όμως οι ποιοτικές διακοπές είναι αυτές που μπορεί να εξασφαλίσουν τα μεγάλα πλεονεκτήματα.
Η αναζήτηση του ιδανικού προορισμού με το πολυπόθητο σκηνικό απόδρασης είναι συχνά ο πιο δυναμικός στόχος της χρονιάς για μια οικογένεια. Η χώρα των θαυμάτων. 
Μπορεί οι διακοπές από μόνες τους να μην αρκούν για να εξασφαλίσουν λύσεις για τα προβλήματα της καθημερινότητας που αφήνουμε πίσω μας, όμως προσθέτουν επιπλέον θετικές εμπειρίες καθώς η οικογένεια απολαμβάνει περισσότερο ποιοτικό χρόνο μαζί.
Κάπου εκεί ανάμεσα στις στιγμές που απλώνουμε στα μικροσκοπικά κορμάκια το αντηλιακό, τους φοράμε το καπελάκι και φουσκώνουμε τα μπρατσάκια νιώθουμε το αίσθημα της ευτυχίας και της πληρότητας να μας πλημμυρίζει. 
Η οικογένεια που καθημερινά διασκορπίζεται κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου σε γραφεία, αυτοκίνητα, σχολικά, παιδικούς σταθμούς και απογευματινές δραστηριότητες επιτέλους βρίσκεται μια φορά το χρόνο ενωμένη με σύμμαχο τη θαλασσινή αύρα! 
Κάπου εκεί την ώρα που πλατσουρίζουμε στα νερά με τα παιδιά μας ο χρόνος σταματά να τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Μόνο ο ήλιος καθώς αγγίζει την κορυφή του ουρανού μας θυμίζει ότι πρέπει να αποτραβηχτούμε στη σκιά.
Όλα τα άλλα τα έχουμε αφήσει πίσω μας. Τα βιαστικά πρωινά, τις ιώσεις του χειμώνα, τις εκκρεμότητες στο γραφείο, τη στοίβα με τα ρούχα που θέλουν σιδέρωμα… 
Η στιγμή αυτή -που όλο το χρόνο σκεφτόμαστε, περιμένουμε και οργανώνουμε- πλησιάζει, είναι εδώ και οφείλουμε να την απολαύσουμε! Μπορεί η μαγεία να μην κρατά για πάντα, όμως αρκεί για να νιώσει η οικογένεια πιο δυνατή από ποτέ!

Οι διακοπές με τα παιδιά θα πρέπει να προβληματίζουν τους γονείς και να... «κλέβουν» κάτι από την ανεμελιά, αφού τόσο ο ήλιος όσο και η θάλασσα εγκυμονούν κινδύνους για τους μικρούς παραθεριστές.

Μάθετε, λοιπόν, τι πρέπει να γνωρίζετε, ώστε να παίρνετε τις απαραίτητες προφυλάξεις για λογαριασμό των παιδιών σας όταν κάνετε διακοπές.

Ο ήλιος είναι απαραίτητος, καθώς βοηθάει τα παιδιά να αναπτυχθούν σωστά. Όμως, χρειάζεται και πολλή προσοχή, γιατί κρύβει κινδύνους. Βασικός κανόνας είναι τα παιδιά να πηγαίνουν στη θάλασσα το πρωί μέχρι τις 11.00 και το απόγευμα μετά τις 4.00

Επίσης, μην ξεχνάτε να ντύνετε το παιδί σας ελαφρά, να του δίνετε να πίνει συχνά νερό, ποτέ μην το αφήνετε –αν είναι μωρό– κλεισμένο και μόνο στο αυτοκίνητο ή στο τροχόσπιτο κάτω από καυτό ήλιο. Ακόμη, να του φοράτε πάντα γυαλιά ηλίου, καπέλο και ένα ελαφρύ μπλουζάκι όταν παίζει στην παραλία και να το αλείφετε, κάθε δύο ώρες, με μια αντηλιακή κρέμα.

Ένα έγκαυμα μπορεί να εμφανιστεί με ελαφριά κοκκινίλα (αν το παιδί εκτέθηκε για λίγο στον ήλιο) ή με κοκκινίλες και αίσθημα καψίματος και ίσως και φουσκάλες (αν η έκθεση στον ήλιο ήταν μεγάλη). Σε τέτοιες περιπτώσεις καλύψτε την περιοχή με μια λιπαρή κρέμα και ανακουφίστε τη με κομπρέσες με ξιδόνερο.

Αν είστε σε περιοχή μακριά από φαρμακείο ή νοσοκομείο, θυμηθείτε ότι το παγωμένο γιαούρτι ανακουφίζει σημαντικά. Σε περίπτωση που παρουσιαστούν φουσκάλες, το λόγο έχει πλέον ο γιατρός.

Τα παιδιά κινδυνεύουν εύκολα να πάθουν ηλίαση, γι’ αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Τα συμπτώματά της είναι: εγκαύματα, αδιαθεσία, τάση για υπνηλία. Ίσως το παιδί να ζαλίζεται και καμιά φορά –σε σοβαρές περιπτώσεις– η υπνηλία να μετατραπεί σε κώμα.

Πώς αντιμετωπίζεται; Με κομπρέσες και αρκετά υγρά. Σε περίπτωση, όμως, που το παιδί παρά τη βοήθεια δεν καλυτερεύσει το πολύ σε μία ώρα, πρέπει να το πάτε στο νοσοκομείο.

Σε παιδιά που θηλάζουν η θερμοπληξία εμφανίζεται ως εξής: το μωρό κοκκινίζει, ιδρώνει, πίνει πολλά υγρά. Ενοχλείται και επομένως κλαίει. Μετά δείχνει ήρεμο και καταβεβλημένο. Αρνείται το θηλασμό, δείχνει να μην πεινάει, ενώ παρουσιάζει και διάρροια, που μερικές φορές συνοδεύεται από εμετούς.

Η παραμονή του παιδιού στον ήλιο μπορεί να ανεβάσει τη θερμοκρασία του ακόμη και στους 40 βαθμούς και να προκαλέσει και σπασμούς. Σε τέτοιες περιπτώσεις, βάλτε το παιδί σε δροσερό μέρος, αφού πρώτα το γδύσετε, και δώστε του ζαχαρόνερο. Αν η θερμοκρασία του ξεπερνάει τους 38 βαθμούς, τυλίξτε το σε μια βρεγμένη πετσέτα και ειδοποιήστε αμέσως γιατρό.


Τα παιδιά χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή στον ήλιο, γιατί έχουν λεπτότερο και πιο ευαίσθητο δέρμα από τους ενήλικες και γιατί παραμένουν εκτός σπιτιού για παιχνίδι και αθλήματα περισσότερο (τριπλάσιες ώρες) στη διάρκεια του χρόνου.

Μην ξεχνάτε, επίσης, ότι αφήνοντας το παιδί σας να εκτίθεται υπερβολικά στον ήλιο, διακινδυνεύετε να αυξήσετε τις πιθανότητες εκδήλωσης καρκίνου σε κάποια στιγμή της ζωής του.

Μάθετέ τους να κολυμπούν από μικρά 
Αυτή είναι η βασική συμβουλή «ασφαλείας» για την πρόληψη του πνιγμού. Ένα παιδί, μετά τα 2-3 χρόνια του, μαθαίνει κολύμπι ευκολότερα στην πισίνα. Ωστόσο, οι εκπαιδευτές προτιμούν η εκμάθηση να αρχίζει μετά τα 5 χρόνια, καθώς σε αυτή την ηλικία τα παιδιά είναι πιο υπάκουα.

Επίσης, μην ξεχνάτε ότι πέντε εκατοστά νερό αρκούν για να πνίξουν ένα μικρό παιδί! Γι’ αυτό μην αφήνετε τα παιδιά από τα μάτια σας όσο είναι στη θάλασσα. Ούτε και όταν είναι μόνα τους κοντά στο νερό. Πρέπει να τα προσέχετε διαρκώς, ακόμα κι αν ξέρουν κολύμπι ή αν τα νερά είναι ρηχά.

Τα σωσίβια, τέλος, και τα μπρατσάκια τους πρέπει να είναι καλής ποιότητας, να εφαρμόζουν σωστά και να αντιστοιχούν στην ηλικία τους.


Απαγορεύστε τους να μπαίνουν στη θάλασσα μετά το φαγητό
Το ερώτημα πολλών γονέων είναι πόσες ώρες πρέπει να περάσουν ανάμεσα στο γεύμα και το μπάνιο. Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ποσότητα και κυρίως η ποιότητα των τροφών.

Γιατί, όπως είναι φυσικό, άλλο χρόνο χρειάζεται κανείς να χωνέψει τα σάκχαρα ή τα λίπη και άλλο τις πρωτεΐνες. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο κομμάτι παστίτσιο χωνεύεται σε 5 ώρες, μια απλή μακαρονάδα σε 2, ενώ ένα μπουκάλι γάλα σε 1 ώρα.

Τους καλοκαιρινούς μήνες έχουμε να κάνουμε συχνά με ιώσεις του γαστρεντερικού. Ιούς, δηλαδή, που προκαλούν γαστρεντερίτιδα και οι οποίοι μεταδίδονται μέσω της εντερικής οδού: άλλοτε με την κατανάλωση μολυσμένων τροφών, όπως κοτόπουλο, αβγά (σαλμονέλα, εντερίτιδα) και άλλοτε με την επαφή με μολυσμένα άτομα.

Η οξεία γαστρεντερίτιδα, σπάνια αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά ή αντιδιαρροϊκά.

Όσοι έχετε παιδιά κάτω από 3 χρόνων πρέπει να γνωρίζετε ότι στις ηλικίες αυτές τα ατυχήματα είναι συχνότερα και η νοσηρότητα μεγαλύτερη. Γι’ αυτό πρέπει να διαλέγετε για διακοπές περιοχές στις οποίες να υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε υγιειονομικές υπηρεσίες, όπως κέντρα υγείας ή αγροτικά ιατρεία.

Ας αποφεύγετε, λοιπόν, όσοι έχετε μικρά παιδιά νησάκια της άγονης γραμμής ή ερημιές, τόπους δηλαδή ιδανικούς για μεγάλες ηλικίες.


Όλα τα παιδιά πριν ξεκινήσουν για διακοπές θα πρέπει να έχουν κάνει τα εμβόλιά τους, κυρίως του τετάνου, καθώς έτσι δε θα κινδυνεύσουν από αυτόν, εξαιτίας συνηθισμένων μικροτραυματισμών.

Επίσης, οι γονείς πρέπει να φροντίζετε να έχετε μαζί σας το βιβλιάριο υγείας του παιδιού, όπου να φαίνονται οι εμβολιασμοί και να ζητάτε από το γιατρό να γράφει τη θεραπεία για οποιοδήποτε πρόβλημα.

Σε ό,τι αφορά το παιδικό φαρμακείο, αυτό πρέπει να περιλαμβάνει: ένα αντιπυρετικό σιρόπι, μια αντιαλλεργική κρέμα ή ένα τζελ για τσιμπήματα εντόμων, επαφή με φυτά, τσούχτρες κ.λπ. Επίσης, ένα ηλεκτρολυτικό διάλυμα σε σκόνη ή υγρό για εμετούς, διάρροια ή θερμοπληξία και ένα μπουκάλι με αντισηπτικό διάλυμα, μερικές αποστειρωμένες γάζες, λευκοπλάστης και ένα θερμόμετρο.

Ας κρατήσουμε λοιπόν τα ωφέλη της θάλασσας και ας αποφύγουμε τη δυσάρεστη πλευρά.


Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019

ΑΤΑΚΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

10 περιπτώσεις στις οποίες τα παιδιά φαίνονται άτακτα ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι.


Πολλά από τα παιδιά στα οποία κολλάμε την ταμπέλα του «παιδιού με κακή συμπεριφορά» έχουν στην πραγματικότητα φυσιολογικά φαινόμενα ανάπτυξης. Αναγνωρίζοντας τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές του παιδιού ως αντιδράσεις σε περιβαλλοντικές συνθήκες, αναπτυξιακές φάσεις ή αποτέλεσμα δικών μας ενεργειών, τότε μπορούμε να ενεργούμε προληπτικά και με κατανόηση.
Παρακάτω θα δούμε 10 συμπεριφορές κατά τις οποίες τα παιδιά φαίνεται να είναι άτακτα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι. Θα δούμε και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς.

1. Δεν μπορούν να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους
Σίγουρα έχετε πει στο παιδί σας «μην το πετάξεις αυτό» και την ίδια στιγμή το πετάει.
Έρευνες δείχνουν ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στο θέμα του αυτοέλεγχου είναι ανώριμες κατά τη γέννηση και δεν ωριμάζουν πλήρως μέχρι το τέλος της εφηβείας, γεγονός που εξηγεί γιατί η ανάπτυξη του αυτοέλεγχου είναι μια «μακρά και αργή διαδικασία».
Μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι οι περισσότεροι γονείς υποθέτουν ότι τα παιδιά μπορούν να κάνουν πράγματα σε προγενέστερες ηλικίες από ότι οι ειδικοί στην ανάπτυξη των παιδιών συστήνουν. Για παράδειγμα το 56% των γονέων θεώρησε ότι τα παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών μπορούν να είναι σε θέση να αντισταθούν στην επιθυμία να κάνουν κάτι απαγορευμένο, ενώ τα περισσότερα παιδιά δεν κατέχουν αυτή την ικανότητα μέχρι την ηλικία των 3, 4 ή 5 ετών.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Να θυμίζουν συνέχεια στον εαυτό τους ότι τα παιδιά τους δεν μπορούν πάντα να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους ( επειδή ο εγκέφαλος τους δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένος) , ώστε οι αντιδράσεις τους να είναι πολύ πιο ήπιες όταν το παιδί κάνει κάτι απαγορευμένο.

2. Βιώνουν υπερδιέγερση
Πηγαίνουμε τα παιδιά μας στο supermarket, στο πάρκο και σε φίλους για παιχνίδι, όλα αυτά το ίδιο πρωινό. Αναπόφευκτα τα βλέπουμε να είναι υπερκινητικά και αντιδραστικά. Τα υπερβολικά γεμάτα προγράμματα, η υπερδιέγερση και η εξάντληση είναι σημεία των μοντέρνων καιρών και των μοντέρνων οικογενειών.
Έρευνες δείχνουν ότι το 28% των Αμερικανών νιώθουν ότι συνέχεια βιάζονται και το 45% αναφέρουν ότι δεν έχουν καθόλου χρόνο. Ο Kim John Payne, συγγραφέας του "Simplicity Parenting," υποστηρίζει ότι τα παιδιά αντιμετωπίζουν «συσσωρευτική αντίδραση στρες» από τις υπερβολικές δραστηριότητες, παιχνίδια και επιλογές. Υποστηρίζει ότι τα παιδιά χρειάζονται πάρα πολύ «down time», ώρα ηρεμίας δηλαδή ώστε να ισορροπήσουν την υπερβολική δραστηριότητα που βιώνουν.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Επενδύοντας σε ώρες ηρεμίας, παιχνιδιού και ξεκούρασης, η συμπεριφορά των παιδιών βελτιώνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό.

3. Οι σωματικές ανάγκες των παιδιών επηρεάζουν πολύ τη διάθεση τους
Σας έχει τύχει ποτέ να είστε εξαντλημένοι λόγω πείνας ή να έχετε χάσει την υπομονή σας επειδή απλώς δεν κοιμηθήκατε καλά το βράδυ; Τα μικρά παιδιά επηρεάζονται δεκαπλάσια από ότι οι ενήλικες από τέτοιες «βασικές» ανάγκες: αν είναι κουρασμένα, πεινασμένα, διψασμένα, άρρωστα ή έχουν φάει πολλή ζάχαρη.
Η ικανότητα των παιδιών να διαχειρίζονται τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά τους μειώνεται δραματικά όταν είναι κουρασμένα. Πολλοί γονείς παρατηρούν επίσης μια απότομη αλλαγή στη συμπεριφορά των παιδιών περίπου μια ώρα πριν από τα γεύματα, αν ξυπνήσουν τη νύχτα η αν αρρωστήσουν.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: τα παιδιά δεν μπορούν πάντα να επικοινωνούν με σαφήνεια τις ανάγκες τους, ούτε να καταλαβαίνουν ότι χρειάζονται ένα σνακ, παυσίπονο, νερό ή έναν υπνάκο. Οι γονείς πρέπει να τα βοηθούν δημιουργώντας ρουτίνες και προετοιμάζοντας τα κατάλληλα αν το πρόγραμμα τους πρόκειται να αλλάξει.

4. Δεν μπορούν να «δαμάσουν» τα έντονα τους συναισθήματα
Ως ενήλικες μαθαίνουμε να κρύβουμε τα έντονα συναισθήματα μας με διάφορους τρόπους, αποσπώντας την προσοχή μας με κάτι άλλο ή καμουφλάροντας τα με ήπιες αντιδράσεις. Τα παιδιά δεν μπορούν να το κάνουν αυτό.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Ως εκπαιδευτής της πρώιμης παιδικής ηλικίας, η Janet Lansbury έχει μια πολύ ωραία έκφραση για τις στιγμές που τα παιδιά εκφράζουν έντονα συναισθήματα όπως ουρλιαχτά ή φωνές. Προτείνει να «αφήσουμε το συναίσθημα να εκφραστεί» και να μην τιμωρούμε ή αντιδρούμε άσχημα όταν εκφράζουν αυτά τα συναισθήματα τους.

5. Τα παιδιά έχουν ως αναπτυξιακή ανάγκη την κίνηση
«Μα στάσου λίγο ακίνητος» «Σταμάτα να κυνηγάς τον αδερφό σου γύρω από το τραπέζι» «Σταματήστε να παίζετε με αυτά τα χαρτιά, δεν είναι σπαθιά!» «Σταμάτα να πηδάς από τον καναπέ!»
Τα παιδιά έχουν ανάγκη την έντονη κίνηση. Χρειάζονται χρόνο εκτός σπιτιού, βόλτες με ποδήλατα, δύσκολο και απαιτητικό παιχνίδι, να σκαρφαλώνουν και να κυλιούνται πάνω και κάτω από αντικείμενα, να πηδούν και να τρέχουν γύρω γύρω.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Αντί να βιαστείτε να αποκαλέσετε το παιδί σας άτακτο όταν είναι γεμάτο ενέργεια, ίσως είναι καλύτερο να πάτε μια γρήγορη βόλτα στην παιδική χαρά ή ακόμα και γύρω από το τετράγωνο.

6. Είναι αντιδραστικά
Κάθε φορά που η θερμοκρασία περνάει τους 20 βαθμούς, στις οικογένειες αρχίζουν οι διαφωνίες: Ένα 6χρονο θα αναφέρει ότι είναι αρκετά ζεστή η μέρα και μπορεί να φορέσει σορτσάκι, ενώ η μαμά θα επιμείνει ότι η θερμοκρασία είναι για παντελόνι. Το μοντέλο του Erik Erikson’s αναφέρει ότι τα μικρά παιδιά (toddlers) προσπαθούν και καταφέρνουν να κάνουν πολλά πράγματα μόνα τους και τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και έχουν δικά τους σχέδια.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Ακόμα και αν είναι αρκετά ενοχλητικό να κόβει το παιδί τις ντομάτες όταν είναι ακόμα πράσινες, να κόβει τα μαλλιά του ή να φτιάχνει ένα φρούριο με τα φρεσκοπλυμένα σεντόνια, στην πραγματικότητα κάνουν ακριβώς αυτό που θα έπρεπε: προσπαθούν να κάνουν δικά τους σχέδια, να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις και να γίνουν μικροί ανεξάρτητοι άνθρωποι. Το να το καταλάβουμε και να τους αφήσουμε να το κάνουν είναι το κλειδί.

7. Ακόμα και τα πιο καλά τους χαρακτηριστικά μπορούν να γίνουν «αδυναμίες»
Συμβαίνει σε όλους μας – τα μεγαλύτερα προτερήματα μας αντανακλούν τις αδυναμίες μας. Ίσως πχ έχουμε μεγάλη ικανότητα στο να εστιάζουμε, αλλά δεν μπορούμε εύκολα να κάνουμε τη μετάβαση σε κάτι άλλο. Η ίσως είμαστε διαισθητικοί και ευαίσθητοι αλλά «ρουφάμε» την αρνητική διάθεση των άλλων σα σφουγγάρια.
Τα παιδιά έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά: Μπορεί για παράδειγμα ένα παιδί να είναι πολύ αποδοτικό στο σχολείο αλλά να έχει δυσκολία στο να χειριστεί την παρατήρηση όταν δεν κάνει κάτι καλά. Μπορεί ένα παιδί να είναι πολύ προσεκτικό αλλά να έχει δυσκολία στο να δοκιμάσει νέες δραστηριότητες. Η να χαίρεται την κάθε στιγμή αλλά να έχει δυσκολία στην οργάνωση (πχ να έχει πάντα ακατάστατο δωμάτιο)
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Το να αναγνωρίζουμε σε κάποιες ανεπιθύμητες αντιδράσεις των παιδιών μας ότι είναι στην πραγματικότητα η αντανάκλαση των δυνατών τους σημείων – όπως ακριβώς συμβαίνει και σε εμάς – θα βοηθήσει κυρίως τους γονείς να αντιδρούν με πολύ μεγαλύτερη κατανόηση.

8. Τα παιδιά έχουν έντονη ανάγκη για παιχνίδι.
Η κόρη σας βάφει το πρόσωπο της με γιαούρτι, θέλει να την κυνηγήσετε και να την πιάσετε την ώρα που πλένει τα δόντια της, η βάζει τα παπούτσια του μπαμπά της αντί για τα δικά της όταν τρέχετε μέχρι την πόρτα. Μερικά συμπεριφορές που μοιάζουν «κακές», είναι αυτές που ο John Gottman αποκαλεί «προσκλήσεις» για να παίξετε.
Τα παιδιά λατρεύουν να κάνουν «ανοησίες». Αγαπούν τις αντιδράσεις που προκαλούν γέλιο και τα στοιχεία του καινούριου, της έκπληξης και του ενθουσιασμού.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Το παιχνίδι χρειάζεται επιπλέον χρόνο και πολλές φορές βγάζει το πρόγραμμα των γονιών εκτός και προκαλεί εκνευρισμό. Αν όμως έχουμε ήδη προγραμματίσει αρκετές – έστω και μικρές – στιγμές παιχνιδιού μέσα στην ημέρα, τα παιδιά σας δεν θα «ζητιανεύουν» το παιχνίδι και θα είναι πολύ πιο εύκολο να ακολουθήσουν το πρόγραμμα που έχουμε σχεδιάσει.

9. Είναι υπερευαίσθητα και αντιδρούν στις διαθέσεις των γονέων
Πολλές έρευνες στη μετάδοση των συναισθημάτων αποκαλύπτουν ότι χρειάζονται κλάσματα του δευτερολέπτου για συναισθήματα όπως ο ενθουσιασμός και η χαρά, όπως και η λύπη, ο φόβος και ο θυμός, για να περάσουν από τον ένα άνθρωπο στον άλλο χωρίς καν να το συνειδητοποιήσουμε. Αν έχουμε άγχος, εάν είμαστε εκνευρισμένοι, εάν έχουμε κακή διάθεση ή αν είμαστε συνέχεια στα όρια, τα παιδιά νιώθουν και εισπράττουν αυτές τις διαθέσεις. Όταν είμαστε ήρεμοι, τα παιδιά έχουν αυτό το μοντέλο συμπεριφοράς
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Ελέγχουμε πρώτα τη δική μας συμπεριφορά πριν ενοχληθούμε από τα συναισθήματα του παιδιού. Η συμπεριφορά τους μπορεί να είναι αντιγραφή της δικής μας συναισθηματικής κατάστασης.

10. Δυσκολεύονται πολύ να ανταποκριθούν όταν τα όρια είναι ασαφή
Μετά από ένα ποδοσφαιρικό αγώνα του παιδιού, του αγοράζετε σοκολάτα. Μετά από τον επόμενο του λέτε « όχι, δεν θα μπορέσεις να φας το φαγητό σου» και το παιδί νευριάζει και φωνάζει. Ένα βράδυ του διαβάζετε πέντε παραμύθια αλλά το επόμενο βράδυ του λέτε, όχι, έχω χρόνο να σου διαβάσω μόνο ένα, και σας παρακαλεί με κλάματα να διαβάσετε κι άλλο. ΄Το ένα βράδυ ρωτάτε το παιδί σας «τι θέλεις να φας;» και το επόμενο του λέτε «έχουμε λαζάνια και αυτό θα φας, δεν υπάρχει κάτι άλλο» και το παιδί επαναστατεί.
Όταν τα όρια μας είναι ασαφή, είναι πολύ φυσικό τα παιδιά να ενοχλούνται και να προκαλούνται κλάματα γκρίνιες και φωνές.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς: Όπως και οι ενήλικες, τα παιδιά αποζητούν και χρειάζονται να ξέρουν τι περιμένουν. Η προσπάθεια σας να είστε 100% συνεπείς στα όρια και τις ρουτίνες που έχετε θέσει θα έχει ως συνέπεια πάρα πολύ μεγάλη βελτίωση στη συμπεριφορά των παιδιών.

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στο Psychology Today
https://www.firstimemommy.gr/blog/atakta-paidia-imiposoxi

Θυμώνω με το παιδί μου. Πώς να το διαχειριστώ;
Αντωνία Χατζηευτυχίου, Μουσικοθεραπευτής

Σκεφτείτε το εξής σενάριο: Επιστρέφετε γεμάτοι κούραση στο σπίτι μετά από μια εξαντλητική μέρα στη δουλειά. Ξαφνικά, σκοντάφτετε πάνω σε ένα παιχνίδι του παιδιού σας που άφησε στη μέση του διαδρόμου, ή το παιδί σας λερώνει το χαλί χύνοντας πάνω το χυμό του. Δεν μπορείτε να το διαχειριστείτε και θυμώνετε με το παιδί σας. Ο γονεϊκός θυμός είναι φυσιολογικό να συμβαίνει μερικές φορές. Όλοι οι γονείς θυμώνουν με τα παιδιά τους.

Συνήθως, οι άνθρωποι ονειρεύονται να γίνουν γονείς έχοντας στο μυαλό εικόνες εξιδανικευμένες και ρομαντικές γεμάτες ευτυχία και θετικά συναισθήματα. Υπάρχουν όμως στιγμές όπου όλοι οι γονείς θυμώνουν πάρα πολύ με τα παιδιά τους. Οι γονείς είναι και αυτοί άνθρωποι.  Άνθρωποι με καθημερινές πιέσεις της ζωής: οικονομικές ανησυχίες, ραντεβού στα οποία έχουν αργήσει, πράγματα που έχουν ξεχάσει να κάνουν και η λίστα είναι ατελείωτη. Σε αυτή τη στιγμή πίεσης προσθέστε και ένα παιδί που είναι «άτακτο», ανυπάκουο, πειράζει το μικρό του αδερφάκι ή θυμήθηκε τελευταία στιγμή ότι χρειάζεται κάτι για το σχολείο.

Σε αυτές τις στιγμές που αισθάνεστε πιεσμένοι και θυμωμένοι, είναι σημαντικό να παραμείνετε ψύχραιμοι και να μη «βγάλετε» το θυμό σας πάνω στο παιδί.

Τι προκαλεί θυμό στους γονείς;
Το να είναι κανείς γονιός είναι ένα ταξίδι γεμάτο όμορφες στιγμές που συχνά ανταμείβουν. Δεν είναι όμως πάντα εύκολο. Ο θυμός αποτελείται από ένα μείγμα συναισθημάτων. Μπορεί να προέρχεται από το γεγονός ότι είστε σε κατάθλιψη, αισθάνεστε ψυχικά αδύναμος, νιώθετε ενοχές, αισθάνεστε απογοήτευση ή από απλή κούραση.  Συχνά, ο θυμός μπορεί να έχει τις ρίζες σου σε καταστάσεις εκτός της οικογένειας, όπως για παράδειγμα από προβλήματα στη δουλειά. Μπορείτε να σκεφτείτε και να βρείτε ποια άλλα συναισθήματα είναι αναμεμιγμένα με το θυμό σας. Έτσι, θα κατανοήσετε τι προκαλεί το θυμό και να προσπαθήσετε να κάνετε κάτι γι’ αυτό.

Αν ως γονείς είστε θυμωμένοι πολύ συχνά, ίσως είναι επειδή κάτι δεν παει καλά με τη ζωή σας και όχι επειδή είστε «κακοί» γονείς. Ίσως χρειάζεται να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού για να βρείτε τι πάει στραβά και να το διορθώσετε.

Γιατί οι γονείς θυμώνουν με τα παιδιά τους;
Οι γονείς και τα παιδιά έχουν την ικανότητα να αναστατώνουν ο ένας τον άλλον όσο κανένας άλλος. Αυτό συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή. Τα παιδιά ξέρουν να πατούν τα κουμπιά σας επειδή ακριβώς είναι τα παιδιά σας.

H ψυχαναλύτρια παιδιών Selma Fraiberg, για να περιγράψει το πιο πάνω φαινόμενο, χρησιμοποίησε τον όρο “ghosts in the nursery” (φαντάσματα στο νηπιαγωγείο). Τα παιδιά διεγείρουν τα έντονα συναισθήματα της παιδικής ηλικίας των γονιών τους. Έτσι, συχνά οι γονείς ανταποκρίνονται ασυνείδητα, αναπαριστώντας το παρελθόν από τη δική τους παιδική ηλικία.

Όλα αυτά είναι χρήσιμα, αν παλεύετε να αντιμετωπίσετε το θυμό σας. Μη ξεχνάτε όμως, ότι ως ενήλικες και ως γονείς, οφείλετε να ελέγξετε τον εαυτό σας. Πρέπει να γνωρίζετε ότι ο γονεϊκός θυμός μπορεί να κάνει κακό στα παιδιά.

Πώς να διαχειριστούν οι γονείς το θυμό τους;

1. Αποφύγετε τη σωματική βία
Σύμφωνα με το Journal of Psychopathology (2007) το 85% των ενηλίκων έχουν χαστουκιθεί ή κτυπηθεί από τους γονείς τους. Το ξύλο ΔΕΝ βγήκε από τον παράδεισο και έχει αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη των παιδιών. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής είναι ενάντια στη σωματική βία ή στη σωματική τιμωρία των παιδιών. Κτυπώντας το παιδί σας μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε καλύτερα μόνο για λίγο. Είναι όμως κακό για το παιδί σας, και λειτουργεί αρνητικά σε ότι άλλο θετικό κάνετε ως γονείς. Κάντε ότι χρειάζεται για να συγκρατήσετε τον εαυτό σας. Φύγετε από το δωμάτιο αν χρειάζεται. Αν δεν μπορείτε να ελέγξετε τον εαυτό σας και κτυπήσετε το παιδί σας, τότε απολογηθείτε αμέσως στο παιδί σας, εξηγώντας πως δεν πρέπει ποτέ να κτυπάμε τους άλλους και αναζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό.

2. Βάλτε κανόνες και όρια πριν θυμώσετε
Μόλις ξεκινήσετε να θυμώνετε κάντε κάτι. Μη φωνάξετε! Να παρέμβετε θετικά για να προλάβετε αυτό που σας αναστατώνει.
Αν τα παιδιά κάνουν κάτι ενοχλητικό ή επικίνδυνο, σταματήστε οτιδήποτε κάνετε, βάλτε με ψυχραιμία πιο ξεκάθαρα όρια και κανόνες και καθοδηγήστε τους έτσι ώστε να μη βγει η κατάσταση και ο θυμός σας εκτός ελέγχου.
Αν η πηγή του θυμού προέρχεται από εσάς, και είστε ευερέθιστοι επειδή είχατε μια δύσκολη μέρα, μπορεί να βοηθήσει αν το εξηγήσετε αυτό στα παιδιά σας έτσι ώστε να προσέξουν περισσότερο τη συμπεριφορά που σας ενοχλεί.

3. Κάντε μια λίστα με αποδεκτούς τρόπους διαχείρισης θυμού
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και απελευθερώνει ή κατευνάζει την ένταση που αισθάνεται με διαφορετικό τρόπο. Σταματήστε, πάρτε μια βαθιά ανάσα και υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι δεν συμβαίνει κάτι κρίσιμο ή επείγον. Διώξτε την ένταση τινάζοντας τα χέρια σας, και πάρτε μερικές ακόμα βαθιές αναπνοές.
Μπορείτε να βρείτε κάτι που θα σας κάνει να γελάσετε. Το γέλιο βοηθά και απελευθερώνει την ένταση μετατοπίζοντας τη διάθεσή μας. Το χαμόγελο δίνει το μήνυμα στο νευρικό σύστημα ότι δεν είναι επείγουσα η κατάσταση και ξεκινά να σας ηρεμεί.
Αν θέλετε να απελευθερώσετε το θυμό σας με κάποιο σωματικό τρόπο, μπορείτε να βάλετε μουσική και να χορέψετε, ή να πάτε για γρήγορο περπάτημα.
Αναπνεύστε βαθιά, ελάτε σε επαφή με τον εαυτό σας και παρατηρήστε το θυμό σας. Τι κρύβεται πίσω από το θυμό; Φόβος; Θλίψη; Απογοήτευση;

4. Περιμένετε πριν πειθαρχήσετε το παιδί σας
Μην προσπαθήσετε να πειθαρχήσετε το παιδί σας ενώ είστε θυμωμένοι. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας να ηρεμήσει πρώτα, κι έπειτα κάντε μια εποικοδομητική συζήτηση με το παιδί σας θέτοντας σταθερά όρια. Μέχρι να ηρεμήσετε μπορείτε να κάνετε ένα σχόλιο εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά σας με αυτό που έχει συμβεί, λέγοντας ότι θα κάνετε μια πολύ σοβαρή συζήτηση αργότερα.

5. Αποφύγετε τις απειλές
Αν απειλήσετε το παιδί σας ενώ είστε θυμωμένοι,  τότε το πιο πιθανό οι απειλές σας να μην είναι λογικές. Έτσι, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να μην τις τηρήσετε κιόλας. Οι απειλές είναι αποτελεσματικές μόνο αν είστε διατεθειμένοι να τις ακολουθήσετε.
Καλύτερα πείτε στο παιδί σας ότι θα σκεφτείτε σοβαρά τι συνέπειες θα έχει η πράξη που έχει κάνει και η καταπάτηση των κανόνων. Η αναμονή και μόνο θα είναι χειρότερη «τιμωρία» από τις απειλές που μάλλον δεν θα πραγματοποιήσετε.

6. Προσέξτε τον τόνο της φωνής σας και τις λέξεις που χρησιμοποιείτε
Έχουμε τη δύναμη να αναστατώνουμε ή να ηρεμούμε τον εαυτό μας και αυτόν που μας ακούει, ανάλογα με τη χροιά της φωνής μας και τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσουμε. Θυμηθείτε ότι ως γονιός, είστε το πρότυπο για το παιδί σας. Μιλήστε ήρεμα, χωρίς απειλές, χωρίς λέξεις βεβαρημένες συναισθηματικά και χωρίς βρισιές προς το παιδί σας.

7. Αν παλεύετε συχνά με τον θυμό σας, ζητήστε βοήθεια
Δεν είναι ντροπή να ζητήσετε βοήθεια. Αν δεν μπορείτε να ελέγξετε τον εαυτό σας και συχνά δυσκολεύεστε να ρυθμίσετε το θυμό σας, τότε ζητήστε συμβουλευτική από κάποιον ψυχολόγο. Ευθύνη κάθε γονιού είναι η αποφυγή οποιασδήποτε ψυχολογικής και σωματικής βίας προς τα παιδιά του.

Κλείνοντας, είναι χρήσιμο να θυμάστε τη συμβουλή του Τζέφερσον: «Όταν είσαι θυμωμένος, μέτρα μέχρι το 10 προτού μιλήσεις. Όταν είσαι πολύ θυμωμένος, μέτρα μέχρι το 100».

https://www.paidiatros.com/prolipsi/oikogeneia/thimono-paidi-diaxirisi




Πηγές:


  • https://www.paidiatros.com/prolipsi/oikogeneia/thimono-paidi-diaxirisi


Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2019

ΠΑΠΠΟΥΣ – ΓΙΑΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ



Τα παιδιά κατά την συναναστροφή τους με τους παππούδες και τις γιαγιάδες, αντλούν σημαντικά εφόδια για την ανάπτυξη και την ψυχοσύνθεσή τους όμως με τους σημερινούς ρυθμούς της καθημερινότητάς μας θα πρέπει να προβληματιστούμε για τα εξής: μήπως αν και νέοι αποφασίζουμε να γίνουμε γονείς έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι θα έχουμε τη βοήθεια των παππούδων και θα αφήνουμε τα παιδιά να μεγαλώνουν στο σπίτι μαζί τους ; Μήπως με αυτή την τακτική αλλοιώνεται η σχέση μας με το παιδί μας και απομακρυνόμαστε από αυτό; Μήπως εκμεταλλευόμαστε την ύπαρξη των παππούδων για να αφοσιωθούμε περισσότερο σε άλλες υποχρεώσεις και ενδιαφέροντά μας παρά στο παιδί μας;

Όταν για κάποιους γονείς αποτελεί αναγκαστική λύση για να μπορέσει ειδικά η νέα μαμά να συντονίσει και να ανταποκριθεί και στις υπόλοιπες υποχρεώσεις της,  προσπαθήστε να το περιορίζετε αν δεν μπορείτε να το αποφύγετε. Απαιτήστε να ακολουθεί το παιδί σας το πρόγραμμα που έχετε φτιάξει μαζί του, να εφαρμόζονται οι κανόνες που έχετε θέσει ως οικογένεια και φυσικά να έχετε πλήρη ενημέρωση για όσα συμβαίνουν και αφορούν το παιδί σας κατά τη διάρκεια της απουσίας σας.

Ο παππούς και η γιαγιά είναι σίγουρα το καλύτερο υποκατάστατο όταν οι γονείς δεν μπορούν να είναι με τα παιδιά , όμως όταν τα παιδιά είναι μέχρι και τριών χρονών επιλέξτε να τα αφήσετε με τους παππούδες μόνο για σοβαρούς λόγους όπως επαγγελματικές υποχρεώσεις. Διαφορετικά βρείτε τρόπο να μοιράζετε με τον σύντροφό σας τις ώρες της ημέρα ,ώστε αν είναι εφικτό να μην συμπίπτει καθημερινά το ωράριό σας προκειμένου να είναι ένας από τους δυο τουλάχιστον περισσότερες ώρες με το παιδί. Αν πάλι ούτε αυτό είναι εφικτό ορίστε αυστηρά τις ώρες που θα περνάτε χρόνο με το παιδί γιατί όσο καλή πρόθεση και να έχουν οι γύρω σας, γονείς του παιδιού είστε εσείς και μόνο εσείς.

Αν ωστόσο χρειάζεται να αφήνετε τα παιδιά σας σε εκείνους, θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας ότι θα πρέπει να έχετε θέσει τα δικά σας όρια και να μην παρεξηγηθεί η κίνηση σας και ξαφνικά να νοιώσετε ότι σας βάζουν στην άκρη.

Πολλές γιαγιάδες, κυρίως με έντονο ταμπεραμέντο, απαιτούν να αναμειγνύονται στην ανατροφή των εγγονιών τους, γιατί θεωρούν πως, επειδή είναι μεγαλύτερες, ''ξέρουν'' και ''κάνουν'' πάντα το σωστό. Το αποτέλεσμα είναι να ακυρώνουν τη μητέρα, η οποία ξαφνικά έρχεται σε πολύ δύσκολη θέση.

Έρευνες έχουν αναδείξει προβλήματα που προκύπτουν από την παρεμβατικότητα των παππούδων στην ανατροφή των παιδιών. Η «κοινή γραμμή» στην ανατροφή που χρειάζεται να ακολουθούν οι γονείς, οι παππούδες και οι γιαγιάδες, είναι σημαντική, σύμφωνα με τους ειδικούς. Πολλοί παππούδες και γιαγιάδες διαφωνούν με τον τρόπο που κάποιοι κανόνες εφαρμόζονται από τους γονείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να τους τροποποιούν ή ακόμα και να τους αλλάζουν τελείως. Λογικό επακόλουθο είναι το παιδί να μπερδεύεται, μην ξέροντας ποιον κανόνα να ακολουθήσει ή ποιο είναι τελικά το πρόσωπο αναφοράς στην οικογένειά του, και τελικά να επιλέγει και να ακολουθεί αυτόν που ανταποκρίνεται στις δικές του επιθυμίες.

Η αλήθεια είναι πως «καθήκον» των παππούδων είναι να διασκεδάζουν και να φροντίζουν τα εγγόνια τους, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα το ρόλο του γονέα. Στην περίπτωση που δεν συμβαίνει αυτό, συνήθως δημιουργείται σύγχυση ρόλων και οι παππούδες αποκτούν δικαιώματα να παρεμβαίνουν στα του σπιτιού και της οικογένειας. Σημαντικό ρόλο παίζει η στάση που θα κρατήσει το νέο ζευγάρι, προκειμένου να αποφευχθούν συγκρούσεις και προστριβές που θα είναι εις βάρος όλων. Πολλές φορές, οι ίδιοι οι γονείς επιτρέπουν την υπεραπασχόληση των παππούδων με τα μικρά, γιατί πολύ απλά έτσι βολεύονται! Κι όταν πάει κάτι στραβά, διαμαρτύρονται και ενοχοποιούν τους παππούδες-γιαγιάδες. Οι γονείς, όμως, θα πρέπει να έχουν πάντα τον πρώτο λόγο στην τήρηση της πειθαρχίας και του προγράμματος, όπως και στον καθορισμό των υποχρεώσεων και των ευθυνών των παιδιών μέσα στο σπίτι.

Οι παππούδες, από την άλλη, πρέπει να είναι ξεκούραστοι ώστε να διασκεδάζουν τα εγγόνια, χωρίς να υπάρχει η καθημερινή τριβή των παρατηρήσεων ή η προσπάθεια διαπαιδαγώγησης. Είναι εκείνοι που θα τα πάνε βόλτα, θα τα κρατήσουν κάποιο Σαββατοκύριακο διασκεδάζοντάς τα ή κάποιο βράδυ για να διευκολύνουν την έξοδο των γονιών. Έτσι, έχουμε ξεκούραστους γονείς που μπορούν να έχουν και προσωπική ζωή, χαρούμενα παιδιά που τα μεγαλώνουν ξεκούραστοι άνθρωποι, και ευτυχισμένους παππούδες που έχουν μια θετική απασχόληση και έναν πραγματικό σκοπό ύπαρξης στην τρίτη ηλικία.

Μήπως οι παππούδες τα κακομαθαίνουν;

Ως γονείς, μπορεί να ήταν αυστηροί. Από τη στιγμή, όμως, που θα αποκτήσουν εγγονάκι, μεταμορφώνονται!

Ποια λάθη κάνουν ο παππούς και η γιαγιά και με ποιον τρόπο μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση;

-Δεν λένε ποτέ «όχι» σε όσα τους ζητούν τα παιδιά (τους αγοράζουν ό,τι ζητήσουν, τους μαγειρεύουν τα φαγητά που επιθυμούν κ.ο.κ.). 
-Ακυρώνουν τους γονείς (και, μάλιστα, μπροστά στο παιδί) αντιλέγοντας σε κάτι που θα πουν στο παιδί τους, όπως «Πρέπει...» ή «Είναι καλό...», με τη γνωστή φράση «Άσ' το, παιδί είναι!». 
-Πολλές φορές, λόγω της ηλικίας τους, δεν έχουν την αντοχή να παίξουν μαζί τους, με αποτέλεσμα να τα αφήνουν με τις ώρες μπροστά στην τηλεόραση, αρκεί να μην τους ενοχλούν και να είναι ήσυχα. 
-Δωροδοκούν τα παιδιά με ακατάλληλα σνακ προκειμένου να πάψουν να διαμαρτύρονται.
-Δεν θέτουν όρια οι ίδιοι, αποφεύγοντας να χαλάσουν την καλή εικόνα των αγαπημένων παππούδων προς τα παιδιά, με αποτέλεσμα αυτά να συμπεριφέρονται ανεξέλεγκτα, είτε χτυπώντας τους άλλους είτε καταστρέφοντας αντικείμενα είτε λέγοντας απαγορευμένες λέξεις και κάνοντας πράγματα που δεν επιτρέπουν οι γονείς. 

Τι να κάνετε για να καταλάβουν πως είναι οι παππούδες και όχι οι γονείς:

Οι παππούδες είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της οικογένειας και συμμετέχουν με τον τρόπο τους στην ανατροφή των παιδιών. Ωστόσο, οι ρόλοι μέσα στην οικογένεια πρέπει να είναι ξεκάθαροι.  Μια ήρεμη συζήτηση με τη μητέρα σας ή και τους δύο παππούδες μαζί, είναι απαραίτητη όταν εκείνοι αρχίζουν να συμπεριφέρονται στο παιδί κτητικά ή διαφορετικά απ’ ό,τι θα θέλατε. Το πιο ασφαλές, βέβαια, είναι ο καθένας να συμβουλεύει και να καθοδηγεί τους δικούς του γονείς. Έτσι, θα αποφευχθούν παρεξηγήσεις . Εξηγήστε στους παππούδες πως, αν κάποια συμπεριφορά του παιδιού τούς προβληματίζει, είναι προτιμότερο να συμβουλευτούν τους γονείς για το τι πρέπει να κάνουν, παρά να αγχωθούν μέχρι να βρουν μόνοι τους τι είναι καλύτερο για το παιδί.

Μιλήστε με μια φωνή:

Ο σύντροφός σας και εσείς θα πρέπει εξαρχής να συμφωνείτε στους κανόνες που θα θέσετε στους δικούς σας ή στους δικούς του γονείς. Και, φυσικά, μη βάλετε ποτέ το παιδί να πάρει θέση ανάμεσα στα «θέλω» τα δικά σας και αυτά των παππούδων του.  Βάλτε σαφή όρια: Θέστε τους δικούς σας κανόνες και πρόγραμμα, επιτρέποντας ωστόσο, κάποιες φορές, κι αν είναι απαραίτητο, μια ελαστικότητα. Για παράδειγμα, επιτρέψτε στα παιδιά σας να δουν μισή ώρα παραπάνω τηλεόραση στη γιαγιά και στον παππού, αλλά ξεκαθαρίστε ότι αφενός μεν τα προγράμματα που θα παρακολουθούν να είναι κατάλληλα για την ηλικία τους, αφετέρου δε θα πρέπει να συμμορφώνονται με μια συγκεκριμένη ώρα για βραδινό ύπνο.

«Εκμεταλλευτείτε» την αδυναμία τους:

Κατευθύνετε την ελαστικότητα που δείχνουν οι παππούδες προς όφελος δικό σας, αλλά και των παιδιών. Για παράδειγμα, αφού ξέρετε ότι πρόκειται να πάρουν δώρα στα παιδιά σας, δώστε τους ιδέες για το τι να αγοράσουν, τι να προτιμήσουν και τι να αποφύγουν.

Τα «υπέρ»:

Σύμφωνα με τους ειδικούς,  η συμμετοχή των παππούδων και γιαγιάδων στο μεγάλωμα των εγγονιών είναι σημαντική. Εκτός από πολλά άλλα καλά, τους δίνεται μια δεύτερη ευκαιρία να διορθώσουν λάθη που ενδεχομένως έκαναν με την ανατροφή των δικών τους παιδιών. Οι τύψεις και οι ενοχές που μπορεί να τους βασανίζουν από λανθασμένες κινήσεις του παρελθόντος, ενέργειες, συμπεριφορές, βρίσκουν διέξοδο και απαλύνονται μέσα από το μεγάλωμα των εγγονιών τους. 

Επίσης, ας σκεφτούμε ότι οι παπούδες χαίρονται την παιδική παρουσία περισσότερο τώρα, γιατί συνήθως, όταν αυτοί είχαν το γονεϊκό ρόλο, δεν είχαν το χρόνο ή την ψυχική ηρεμία να απολαύσουν 100% τα παιδιά τους κι έτσι τώρα και νιώθουν πιο ολοκληρωμένοι. 

Η σχέση του παιδιού με τον παππού και τη γιαγιά χαρακτηρίζεται από ζεστασιά και οικειότητα. Αυτό βοηθά το παιδί, γιατί στη ζωή του υπάρχουν δύο πρόσωπα στα οποία μπορεί να μιλήσει πιο ανοιχτά και να εμπιστευτεί. Η υγιής σχέση που δημιουργείται στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, συνεχίζεται και μετά την ενηλικίωσή του, γεγονός που σημαίνει ότι οι παππούδες και οι γιαγιάδες εξακολουθούν να συμμετέχουν στη ζωή των εγγονιών τους.  Τα οφέλη για τα εγγόνια που μεγαλώνουν με έντονη την παρουσία των παππούδων και των γιαγιάδων δεν σταματούν εδώ. Ο χρόνος που περνούν μαζί είναι πολύτιμος, αφού αποκομίζουν την επίγνωση του ποιοι είναι και από πού προέρχονται.

Μαθαίνουν, δηλαδή, τις ρίζες τους και αυτό μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στη μετέπειτα ανάπτυξη και εξέλιξή τους. Είναι σημαντικό για όλους μας να γνωρίζουμε το «οικογενειακό μας δέντρο», καθώς και το προσωπικό μας ιστορικό. Τα «κατά» Μπορεί να ακούγεται ιδανικό το να μεγαλώνουν οι γονείς μας το παιδί που φέραμε στη ζωή, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι πάντα έτσι.

Πρέπει να είναι ξεκάθαρο σε όλα τα μέλη της οικογένειας ότι η συμμετοχή του παππού και της γιαγιάς στο μεγάλωμα των εγγονιών τους είναι εθελοντική. Η υποχρεωτική ανάθεση ενός ρόλου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα.  Χρειάζεται, λοιπόν, πρώτα οι γονείς να εξετάσουν την ικανότητά τους σε όλα τα επίπεδα (την προθυμία του παππού και της γιαγιάς, την κατάσταση της υγείας τους, τη διάθεσή τους να συνεργαστούν με τους γονείς κ.ο.κ.) πριν τους αναθέσουν έναν τόσο σημαντικό ρόλο. Άλλωστε, η συμβολή τους στην ανατροφή των εγγονιών τους μπορεί να γίνει και με άλλον τρόπο, όπως με την εξιστόρηση μιας πραγματικής ιστορίας, ενός παλιού παραμυθιού ή με την εκμάθηση ενός παιχνιδιού που έπαιζαν οι ίδιοι στην παιδική τους ηλικία.

Στα παιδιά αρέσει να ακούνε ιστορίες, να «ταξιδεύουν» σε άλλους κόσμους και να μαθαίνουν καινούργια πράγματα. Έτσι, οι παππούδες και οι γιαγιάδες συμμετέχουν ενεργά στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των εγγονιών τους. Είναι υποχρεωμένοι οι παπούδες-γιαγιάδες να... βοηθάνε;  Όπως προαναφέραμε, οι παππούδες-γιαγιάδες δεν είναι υποχρεωμένοι να... «θυσιάζονται» για τα παιδιά τους και, κατ’ επέκταση, για τα εγγόνια τους. Ό,τι κάνουν, το κάνουν από περίσσια αγάπη - και μάλιστα, αρκετά συχνά, χωρίς αναγνώριση. Ο ρόλος τους και η συμβολή τους στο μεγάλωμα των εγγονιών τους είναι προαιρετικά και όχι υποχρεωτικά.

Πολλοί γονείς κάνουν πολλά παράπονα για τους παππούδες και τις γιαγιάδες των παιδιών τους. Όπως για παράδειγμα, ότι τα κακομαθαίνουν δίνοντας τους τροφές που οι ίδιοι απαγορεύουν στα παιδιά τους. Ότι τα ξυπνάνε νωρίτερα ή αργότερα από ότι οι ίδιοι συνηθίζουν.

Δεν τα αφήνουν να φορέσουν ότι ρούχα θέλουν ή το αντίθετο, τα έχουν πολλές ώρες στη θάλασσα το καλοκαίρι και δεν τους βάζουν ανά τακτά διαστήματα αντιηλιακό, ότι τα βάζουν μεσημέρι για ύπνο κλπ κλπ

Κακά τα ψέματα, απο τη στιγμή που αναλαμβάνουν τη φύλαξη των παιδιών, οι παπουδες έχουν και το λόγο στη δικη τους διαπαιδαγωγηση. Εξαλλου, δεν ειναι  υποχρεωμένοι να μας εξυπηρετούν, όταν θέλουμε, όπως θέλουμε και όπου θελουμε.

Δεν είναι υπηρέτες μας, είναι άνθρωποι με συναισθήματα, και προπάντων δεν είναι ξένοι ή απλά αναπληρωματικοί. Είναι πάνω από όλα οι δικοί μας γονείς και καλό θα είναι να δούμε τα πράγματα στη πραγματική τους διάσταση.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που εντοπίζεται όμως, είναι στο ότι ο εγωισμός μας απέναντι στο ρόλο των πεθερικών και όχι στο ρόλο των παππούδων και των γιαγιάδων, μπορουν να φέρουν άσχημα αποτελέσματα. Θα πρέπει να υπάρχει ίδια γραμμή και στις δυο οικογένειες και όχι διαχωρισμός.

Τελικά, τι είναι ο παππούς και η γιαγιά για τα παιδιά ? Αγάπη, γνώσεις, παιχνίδι, γλυκά, μυστικά απο τη μαμά και τόσα άλλα....σίγουρα όμως χρειάζονται όρια και κανόνες.

Ωστόσο, όσο καλός είναι ο χρόνος που περνάει το παιδί με τους παπούδες του, άλλο τόσο είναι και η επαφή μαζί σας. Γιατί εσείς είστε οι γονείς του.
Εσείς πρέπει να περνάτε χρόνο μαζί του, να λύνετε απορίες, να αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες και τους προβληματισμούς του, να είστε απλά δίπλα του για να γίνει ένας ολοκληρωμένος σωματικά και ψυχικά άνθρωπος.

Γιατί να (μην) στείλουμε το παιδί διακοπές με τον παππού και τη γιαγιά:

Κάποιοι γονείς το θεωρούν «λύση ανάγκης». Κάποιοι άλλοι ευκαιρία να περάσουν λίγες μέρες μόνοι τους και κάποιοι τρίτοι ένα όνειρο καλοκαιρινό γεμάτο χατίρια και άδειο από κανόνες. Τα περισσότερα παιδιά συντάσσονται με τους τελευταίους. Και έχουν απόλυτο δίκιο.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να στείλουμε το παιδί μας διακοπές με τον παππού και τη γιαγιά;

Από την προσχολική ηλικία λοιπόν, από τα 3 περίπου χρόνια, το παιδί μπορεί να μείνει μαζί τους και να περάσει και πολύ πολύ όμορφα μάλιστα, δημιουργώντας τις «δικές τους στιγμές» που θα μείνουν χαραγμένες στο μυαλουδάκι του και θα αναζητά καθώς μεγαλώνει να περάσει και πάλι χρόνο μαζί τους.

Τι κάνουμε αν δούμε ότι το παιδί δυσκολεύεται να μας αποχωριστεί;

Πρόκειται για μία κατάσταση όπου αν το παιδί δεν έχει φύγει ποτέ από την αγκαλιά της μαμάς, ίσως τα πράγματα να μην είναι και τόσο εύκολα στην αρχή με το άγχος αποχωρισμού που θα δυσκολέψει την κατάσταση, σταδιακά όμως θα προσαρμοστεί. Για να γίνει αυτό πιο εύκολα, χρειάζεται το παιδί να είναι ενήμερο από πριν, να έχουν φροντίσει δηλαδή οι γονείς να του εξηγήσουν ότι θα μείνει λίγες μέρες μακριά τους αλλά θα είναι με τον παππού και τη γιαγιά – τους δικούς τους γονείς που ξέρουν πως θα του παρέχουν ασφάλεια, όπως έκαναν και με εκείνους! Άλλωστε, θα είναι για λίγες μέρες, θα μιλάνε στο τηλέφωνο ή και μέσω διαδικτύου – τώρα πια η τεχνολογία έρχεται και διευκολύνει και τέτοιου είδους καταστάσεις! Επίσης, θα του εξηγήσουν τι θα κάνουν εκείνοι, όπως και τι θα συμβεί αν τελικά θέλει να φύγει! Θα φροντίσουν να έχει μαζί του τα αγαπημένα του παιχνίδια και κυρίως αυτά που «κουβαλάει» πάντα μαζί του.

Αν το παιδί δεν έχει ιδιαίτερες σχέσεις με τους παππούδες, καλό είναι να μείνει τουλάχιστον ο ένας γονιός μαζί τους λίγες μέρες, ώστε να τους μάθει και να νιώσει ασφάλεια μαζί τους! Εννοείται βέβαια, πως δεν θα λυγίσουν αν την ώρα που φεύγουν το παιδί αρχίσει να κλαίει, ούτε όμως θα αρχίσουν οι ίδιοι να δακρύζουν…
Αν το παιδί είναι μεγαλύτερο και δεν θέλει να μείνει με τους παππούδες μακριά από τις παρέες του, οι γονείς θα του εξηγήσουν με ηρεμία και όχι αυταρχισμούς τους λόγους που επιθυμούν να πάει με τον παππού και τη γιαγιά, ώστε να μην αισθανθεί πως απλά το τιμωρούν ή δεν θέλουν να το έχουν στα πόδια τους! Άλλωστε, μετά από λίγες μέρες το πιο σίγουρο είναι πως θα αρχίσει να απολαμβάνει τα …οφέλη του να μείνει μαζί τους!

Κάποιοι γονείς υποστηρίζουν ότι «παιδί κακομαθαίνει με την γιαγιά και τον παππού»:

Και τι έγινε αν κακομάθει και λίγο; Πάψτε να είστε τόσο αυστηροί, αφήστε τα παιδιά να …κακομάθουν μαζί τους! Αυτές θα είναι και οι γλυκές αναμνήσεις που θα κρατήσουν μεγαλώνοντας! Αφήστε τους να βρουν τους δικούς τους τρόπους και κώδικες επικοινωνίας και ας φάνε και λίγα γλυκά παραπάνω, ας κοιμηθούν και περισσότερες ώρες… Το πιο σημαντικό που παίρνουν τα παιδιά από τους παππούδες είναι η αγάπη τους και αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που κακομαθαίνουν, όπως λέει και ο λαός μας άλλωστε: «Του παιδιού μου το παιδί, δυο φορές παιδί μου!». Λίγους κανόνες μπορείτε βέβαια να θέσετε στους παππούδες όσον αφορά κυρίως τη χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών και την παρακολούθηση τηλεόρασης. Να έχετε στο μυαλό σας πως τα παιδιά αναγνωρίζουν πολύ εύκολα και γνωρίζουν τι θα κάνουν με τους γονείς και τι με τους παππούδες, οπότε σχετικά εύκολα θα επιστρέψουν στην καθημερινότητα της πόλης με την επιστροφή τους…

Τι κάνουμε αν το παιδί δεν υπακούει στους παππούδες;

Εδώ έρχεται και μπαίνει στη μέση και το πώς οι ίδιοι έχουν μάθει το παιδί τους, αν του έχουν βάλει όρια, αν του έχουν μάθει τρόπους κλπ. Σίγουρα, θα έχουν φροντίσει πριν ακόμη το πάνε στους παππούδες να του έχουν εξηγήσει κάποια πράγματα και να έχουν μπει και συγκεκριμένοι κανόνες οριοθέτησης. Βέβαια, φεύγοντας οι γονείς, το παιδί που θα τους νιώθει μακριά, είναι πιθανό να προσπαθήσει να τραβήξει το όριο και να πειραματιστεί μαζί του, όπως άλλωστε είναι και φυσικό. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι παππούδες είναι μεν οι γονείς των γονιών που ξέρουν αλλά ας μην ξεχνάμε πως είναι και μεγάλοι άνθρωποι που δεν έχουν τις ίδιες αντοχές που έχουν οι νεότεροι. Έτσι, το παιδί για να απολαύσει τις μέρες αυτές, ας δώσει μια ευκαιρία στη σχέση αυτή που θα αναπτυχθεί μεταξύ τους και που θα αναπολεί μεγαλώνοντας…

Ποια είναι τα θετικά που αποκομίζει ένα παιδί περνώντας κάποιο διάστημα των διακοπών με την γιαγιά και τον παππού;

Νομίζω πως οι περισσότεροι έχετε θετικές παιδικές αναμνήσεις από εκείνους! Και πώς να μην έχετε άλλωστε εφόσον τα οφέλη είναι πολλαπλά:

-Το παιδί μαθαίνει να προσαρμόζεται στο διαφορετικό, να νιώθει ασφάλεια και να εμπιστεύεται άτομα που το αγαπάνε, απολαμβάνει τη μοναδικότητα της αγάπης
-Νιώθει την αποδοχή και όχι μόνο από τους γονείς του
-Δοκιμάζει το διαφορετικό
-Έρχεται σε επαφή με το «χθες» και τις παραδόσεις του που δυστυχώς χάνονται στα νεότερα χρόνια
-Μαθαίνει να λειτουργεί πέρα από τις γονεϊκές φτερούγες, ανακαλύπτοντας πτυχές ανεξαρτησίας
-Αυξάνει την αυτοεκτίμησή του φροντίζοντας τον εαυτό του και βλέποντας πως μπορεί να τα καταφέρει
-Κοινωνικοποιείται μέσα από τις παρέες του παππού και της γιαγιάς, καθώς συναναστρέφεται και άλλους ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους.

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019

ΦΑΓΗΤΟ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ





Πολλά παιδιά αρνούνται να φάνε το φαγητό τους ή έχουν παραξενιές στο τι θα φάνε.
Οι περισσότεροι γονείς αγχώνονται και ακόμα περισσότερο οι γιαγιάδες μήπως το παιδί μείνει νηστικό. 

Κάποιοι γονείς φτάνουν στο σημείο να μαγειρεύουν δύο και τρία επιπλέον φαγητά προκειμένου να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες των παιδιών τους και άλλοι τσακώνονται με τα παιδιά τους και τα πιέζουν να φάνε το φαγητό τους.

Τι κάνουμε λοιπόν όταν ένα παιδί είναι ιδιότροπο στις διατροφικές του επιλογές; Γιατί πρέπει κάθε μπουκιά να έρχεται σαν αποτέλεσμα μιας τεράστιας και επίπονης προσπάθειας;

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, πίσω από τέτοιες αρνήσεις για το φαγητό μπορεί κρύβεται κάτι βαθύτερο από μια απλή δυσαρέσκεια για ένα συγκεκριμένο πιάτο.  

Για παράδειγμα μια μητέρα που πιέζει το παιδί της να φάει, επειδή θέλει να τελειώνει με αυτή τη διαδικασία και να προχωρήσει στο διάβασμα και στις υπόλοιπες υποχρεώσεις του σπιτιού, μεταφέρει όλη την πίεση και το χρονικό άγχος στο παιδί.  Όλη αυτή η πίεση μπορεί να κάνει το παιδί να αντιδράσει και να μην θέλει να φάει το φαγητό του. 

Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν όταν το παιδί σας δεν θέλει να φάει το φαγητό του και πώς θα πρέπει να το αντιμετωπίσετε; 

Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι δεν θα πρέπει οι γονείς να μαγειρεύουν κάτι που αρέσει στα παιδιά και εκείνοι να τρώνε κάτι άλλο. 

Πρέπει να ταΐζουμε το παιδί με το ζόρι;
Να τα πιέσουμε για να φάνε όλο το φαγητό τους ή να τους αφήσουμε την επιλογή να φάνε όσο και όταν θέλουν;

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα παιδιά δεν πρέπει να πιέζονται να φάνε όλο το φαγητό τους και δεν πρέπει να μπουκώνονται με το ζόρι. Το παιδί πρέπει από πολύ νωρίς να πάρει το μήνυμα ότι τρώμε γιατί μας αρέσει, γιατί είναι ευχάριστο και να μην συνδέσει στο μυαλό του το φαγητό με κάτι καταναγκαστικό και ψυχαναγκαστικό επίσης. Ακόμη, οι ειδικοί συνιστούν τα μικρά και συχνά γεύματα προκειμένου να μην κινδυνεύσει το παιδί από το γεγονός ότι δεν τρέφεται σωστά. Προσπαθήστε η διατροφή του να είναι πλούσια σε μικρά και συχνά γεύματα, με στόχο τις τροφές που του δίνουν βιταμίνες και στοιχεία απαραίτητα για την ανάπτυξή του.

Όταν το παιδί δεν τρώει φρούτα και λαχανικά
Πόσες φορές έχει προσπαθήσει να δώσετε φρούτα ή λαχανικά στο παιδί σας, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία; Φταίει το παιδί που δεν τρώει τίποτα, ο γονιός που δεν έχει την απαιτούμενη υπομονή, κανένας από τους δύο ή μήπως και οι δύο; Σε κάθε περίπτωση, το να ταΐσει κάποιος ένα παιδί θέλει υπομονή.

Άρνηση από ένστικτο
Το ότι αρνείται να φάει ένα παιδάκι φρούτα και κυρίως λαχανικά δεν είναι τυχαίο. Στην πραγματικότητα, καθοδηγούμενα από το ένστικτο επιβίωσης, αποφεύγουν ό,τι δεν έχει ωραία υφή, μυρωδιά, εικόνα και γεύση. 

Τι μπορεί να συμβεί σε ένα παιδάκι όταν δεν τρώει φρούτα και λαχανικά; Και οι δύο αυτές ομάδες είναι πολύ πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά που βοηθούν καθοριστικά στην υγεία και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Ένα παιδί που δεν τρώει φρούτα και λαχανικά, θα έχει προφανώς πολύ χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, βιταμινών A, C και φυλλικού οξέος, μαγνησίου και καλίου, μεταξύ άλλων. Η μικρή πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί να προκαλέσει  βραχυπρόθεσμα, γαστρεντερικά προβλήματα, όπως π.χ. δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, στομαχικές διαταραχές και δυσπεψία. Επιπλέον, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 στα παιδιά.

Πιο συγκεκριμένα, η βιταμίνη Α είναι πολύ σημαντική για την υγεία των οφθαλμών, την ενίσχυση της ανοσοποιητικής λειτουργίας και την ομαλή σωματική ανάπτυξη του παιδιού. Η έλλειψη βιταμίνης C συνεπάγεται αίσθημα κόπωσης, αδυναμία, οδοντικά προβλήματα, ξηροδερμία και μειωμένη απορρόφηση του σιδήρου των τροφίμων. Το φυλλικό οξύ είναι πολύ σημαντικό για την ομαλή ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος και την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος. Το μαγνήσιο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, τα οστά, τους μύες, την καρδιά και τα νεύρα. Τέλος, το κάλιο βοηθά στην ανάπτυξη δυνατών οστών και στην ομαλοποίηση της αρτηριακής πίεσης.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν σημαντικά θρεπτικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται σε συνιστώμενες ποσότητες, ώστε εξασφαλίζεται η ομαλή πορεία της – κατά τ’ άλλα εύθραυστης – ανάπτυξης του παιδιού.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Η γνωριμία με τα φρούτα και τα λαχανικά στο παιδί πρέπει να αρχίσει νωρίς, δίνοντάς του ποικιλία τροφίμων. Παρότι τα βρέφη συνήθως αρέσκονται στη φρουτόκρεμα, όταν καθίσουν στο τραπέζι, αυτό που βλέπουν πως τρώνε οι γονείς επηρεάζει σημαντικά τις προτιμήσεις τους. 
Αν οι γονείς δεν σερβίρουν λαχανικά, δεν πρέπει να περιμένουμε τα μωρά να ζητήσουν σαλάτα μαζί με το καλοψημένο κρέας τους. Έχει υπολογιστεί ότι πρέπει  να σερβιριστεί στο πιάτο τους μια κουταλιά αρακά για 10-15 φορές πριν καν το δοκιμάσουν!
Είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσουμε να εισάγουμε τα φρούτα και λαχανικά στη διατροφή του παιδιού μεταξύ 2ουκαι 4ουέτους, καθώς τότε είναι πιο δεκτικά στις γευστικές δοκιμές σε σχέση με το διάστημα 4 έως 8 ετών. Ειδικότερα, μετά τα 4 έτη, θα ζητήσουν πιο δύσκολα να δοκιμάσουν κάτι, οπότε οι προσπάθειες μας θα είναι επίπονες και πιθανόν αγχώδεις.

Πρακτικοί τρόποι για να τα καταφέρετε
Ένα κόλπο που συνήθως πιάνει είναι να βρείτε συνταγές για τα τρόφιμα που στα παιδιά αρέσει ήδη να τρώνε που επιτρέπουν την προσθήκη φρούτων ή λαχανικών.

Φρούτα
Ο πιο απλός τρόπος για να δώσετε φρούτα στο παιδί είναι ένας 100% φυσικός χυμός, αντί για κάποιο αναψυκτικό.  Βέβαια, το να φάει ολόκληρο το φρούτο είναι καλύτερο γιατί θα πάρει και τις φυτικές ίνες. Ωστόσο, να θυμάστε ότι τα σνακ από φρούτα και ποτά από τεχνητά φρούτα δεν αντιστοιχούν σε μερίδα φρούτου.

Επίσης, αξίζει να δοκιμάσετε τα παρακάτω:
Αφήστε τα παιδιά να διαλέξουν τα φρούτα που θέλουν αυτά να φάνε, όταν πηγαίνετε για ψώνια.
Ανακατέψτε κομμάτια φρούτων με γιαούρτι.
Φτιάξτε smoothiesμε φρούτα και γάλα.
Σερβίρετε τους μια φρουτοσαλάτα ως επιδόρπιο ή σνακ.
Φτιάξτε τους ένα μίγμα φρούτων με σταφίδες, ξηρούς καρπούς και δημητριακά.
Προσθέστε ψιλοκομμένα φρούτα, π.χ. μπανάνα, στα δημητριακά τους.
Δοκιμάστε τα αποξηραμένα φρούτα.
Ανακατέψτε κομμάτια φρούτων σε ζελέ.

Λαχανικά
Το να καταφέρει κάποιος ένα παιδί να φάει λαχανικά είναι μια ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση. Απαιτείται δημιουργικότητα, ειδικά στο καμουφλάρισμα των λαχανικών σε διάφορες συνταγές, π.χ. σάλτσα ζυμαρικών, σούπες, κοκκινιστά, ομελέτες, πίτσα κ.α.

Θα μπορούσατε να δοκιμάσετε τα παρακάτω:
Προσφέρετε κομμένα σε ραβδάκια, τραγανά λαχανικά.
Χρησιμοποιήστε blender για να προσθέσετε λαχανικά σε σούπες και σάλτσες ή σερβίρετέ τα ως πουρέ στην άκρη του πιάτου.
Ανακατέψτε μικρά κομμάτια λαχανικών με ρύζι ή ζυμαρικά και τυρί.
Αφήστε το παιδί να προετοιμάσει το γεύμα του.
Σερβίρετε στα παιδιά κάθε μέρα ένα πιάτο με πολλά χρώματα, όπως λαχανικά, ρύζι ή πατάτα.
Σχεδιάστε στο πιάτο τους ένα χαρούμενο πρόσωπο με το φαγητό που πρέπει να φάνε.
Φτιάξτε τους κέικ καρότου.
Φυτέψετε λαχανικά σε κάποια γλάστρα ή ακόμα καλύτερα σε τμήμα του κήπου εάν έχετε, ώστε τα παιδιά μπορούν να φάνε τα λαχανικά που θα βλέπουν πώς μεγαλώνουν.
Επισκεφθείτε μαζί τους τη λαϊκή αγορά.

Πώς θα μάθω το παιδί μου να τρώει σωστά;

Σας προτείνω να παίξετε με τα χρώματα και να δημιουργήσετε σχεδιάκια στο πιάτο! 

Μια άλλη συμβουλή είναι να πείτε ιστορίες με τα φαγητά! 

Αν εσείς έχετε άγχος που το παιδί σας για παράδειγμα δεν τρώει αρακά, τότε κάθε φορά που του μαγειρεύετε αρακά, του μεταφέρετε ένα τεράστιο άγχος που το παιδάκι σας το εκλαμβάνει ως μεγάλη πίεση και συχνά ως άρνηση. 

Θα ακουστεί λίγο σκληρό, αλλά όταν πρόκειται να δώσετε στο παιδάκι σας ένα πιάτο που ξέρετε ότι ίσως δεν το θέλει πολύ ωστόσο είναι απαραίτητο για τη διατροφή του, μην του δώσετε πριν κάποιο σνακ που θα του κόψει την πείνα! 

Αν το παιδί σας δεν αγαπάει για παράδειγμα πολύ τα λαχανικά, επιλέξτε να τα σερβίρετε σε μορφή σάλτσας για τα μακαρόνια ή ακόμα και επάνω σε σπιτική πίτσα! 

Η λέξεη "σουβλάκι" από μόνη της είναι τόσο ελκυστική! Δημιουργήστε "σουβλάκια" λαχανικών ή σουβλάκια ψαριού για να πείσετε το παιδάκι σας να αγαπήσει όλες τις τροφές! 

Κάποιοι βασικοί κανόνες θα κάνουν το παιδάκι σας να νιώσει πως δεν μπορεί να παρεκκλίνει από το μενού που θα φάει η μαμά και ο μπαμπάς! 

Αν το παιδάκι σας δεν τρώει μπρόκολο, μην του δώσετε ένα πιάτο γεμάτο μπρόκολο. Σερβίρετε μια μικρή ποσότητα και μόλις την καταναλώσει αφού το επιβραβεύσετε δώστε κάτι που του αρέσει! Την επόμενη φορά αυξήστε λίγο την ποσότητα και πολύ σύντομα θα φτάσετε στην επιθυμητή μερίδα!

Φαγητό και ανορεξία

Το παιδί σας τις τελευταίες ημέρες δεν έχει όρεξη για φαγητό...Αναρωτιέστε τι του συμβαίνει και πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε την κατάσταση; 

Η ανορεξία μπορεί να εμφανιστεί σταδιακά ή απότομα, συνήθως όμως παρουσιάζεται έπειτα από κάποιο γεγονός, όπως κάποια ασθένεια, εμβολιασμό και είναι παροδική.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η άρνηση του παιδιού να φάει συνδέεται με την έντονη επιθυμία του να κυριαρχήσει στο περιβάλλον, κάτι που προκαλεί την αντίδραση της μητέρας, η οποία αρχίζει να το πιέζει. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος: άρνηση του βρέφους να φάει, άγχος της μητέρας, ένταση και πίεσή της προς το παιδί για να φάει, πιο έντονη άρνηση του παιδιού και ούτω καθεξής. 

Αυτή η κατάσταση έχει ως συνέπεια να δημιουργείται και να εγκαθίσταται σταδιακά η αρνητική στάση του παιδιού προς την τροφή και φυσικά μια αντίθεση ανάμεσα σε εκείνο και τη μητέρα. Εξάλλου, αυτοί είναι οι δύο πρωταγωνιστές της ιδιαίτερης σχέσης αντίθεσης και αντίδρασης. Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά, διαπιστώνουμε ότι η μητέρα εμφανίζει εμμονή στο τάισμα του παιδιού. Χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους και τεχνάσματα κάθε φορά. Άλλοτε προσπαθεί να το ευχαριστήσει, να παίξει και να κάνει γενικά οτιδήποτε για να του προσελκύσει το ενδιαφέρον. 

Άλλοτε περιμένει να είναι νυσταγμένο ή ακόμα φτάνει στο σημείο να του κρατά τα χέρια προσπαθώντας να του ανοίξει το στόμα. Συχνά, αυτή η προσπάθεια καταλήγει σε εμετό. Αναμφίβολα, το παιδί βγαίνει "νικητής" απ’ αυτή τη "μάχη" και η μητέρα εξαντλημένη και απαισιόδοξη.

Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η ανορεξία είναι ανεξάρτητη από την ανάπτυξη του βρέφους. Αυτό συνεχίζει να μεγαλώνει και συχνά να παχαίνει. Σπάνια είναι τόσο σοβαρή, ώστε να διαταράξει την ανάπτυξη της καμπύλης του βάρους ή του ύψους του βρέφους. Παράλληλα, η ανορεξία μπορεί να συνοδεύεται από δυσκοιλιότητα. 

Ενδεχομένως, το παιδί να δέχεται την τροφή από συγκεκριμένα άτομα, όπως ο πατέρας, ή η γιαγιά. Άλλοτε αρνείται όλες τις στερεές τροφές και προτιμά να πίνει υγρά, όπως γάλα, και μάλιστα  σε μεγάλες ποσότητες, με αποτέλεσμα τον αποπροσανατολισμό των γονιών, που δε θεωρούν ότι αυτή η επιλογή διατροφής συνιστά ένδειξη ανορεξίας.

Τα συναισθήματα της μητέρας
Η μητέρα βιώνει αυτήν τη συμπεριφορά ως άμεση άρνηση επικεντρωμένη στην ίδια. Αγωνιά και δεν έχει πια την απαραίτητη υπομονή. Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, το γεύμα παύει να αποτελεί κάλυψη της ανάγκης του παιδιού για τροφή, ικανοποίηση, τρυφερότητα και εξελίσσεται σε πηγή άγχους και για τους δυο, μητέρα και παιδί. Δυστυχώς, το άγχος αυτό στην προκειμένη περίπτωση ξεκινά από τη μητέρα. Η ψυχολογική προέκταση της άρνησης και η συγκρουσιακή κατάσταση που αυτή υποδηλώνει, γίνονται πιο φανερές όσο το παιδί μεγαλώνει.

Ποια είναι η εξέλιξη
Στις περισσότερες περιπτώσεις και εφόσον οι γονείς έχουν ζητήσει τη βοήθεια ειδικού, οι δυσκολίες γρήγορα ελαττώνονται. Ωστόσο, αν η κατάσταση παραμένει για μακρό χρονικό διάστημα, μπορεί να μετατραπεί σε χρόνια. Το παιδί αναπτύσσεται κανονικά αλλά παραμένει αδύνατο. Παρά την εμφάνισή του, είναι αρκετά ζωηρό, συχνά με μεγάλη φυσική αντοχή. Με την πάροδο των χρόνων, η άρνηση αυτή μπορεί να μετατοπιστεί από την οικογένεια στο σχολείο με τη μορφή της σχολικής άρνησης ή αδιαφορίας. Να σημειωθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις τα κίνητρα των γονιών για την επίσκεψη σε ειδικό είναι τελείως διαφορετικά από τα πραγματικά αίτια της ανορεξίας του παιδιού, και συχνά αναφέρουν ως ανησυχητικό σύμπτωμα μεμονωμένα κάποιους εμετούς του παιδιού ή ανεξήγητους κοιλόπονους.

Στην περίπτωση που η ανορεξία έχει εδραιωθεί, η θεραπευτική παρέμβαση θα μπορούσε να επικεντρωθεί στη διαφοροποίηση του "βίαιου κύκλου", βοηθώντας αφενός τη μητέρα να αντέξει την άρνηση του παιδιού και αφετέρου να του δώσει το κατάλληλο κίνητρο, ώστε να αναζητήσει μόνο του την τροφή.

Πρέπει να τονιστεί πάντως ότι η όρεξη του μικρού παιδιού δεν είναι πάντα σταθερή, γεγονός που εξηγεί τις παροδικές αρνήσεις του. Είναι, λοιπόν, φρόνιμο να μην προβαίνουν σε βιαστικά συμπεράσματα και να θεωρούν ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα μόνο και μόνο επειδή το παιδί κατά καιρούς παρουσιάζει μειωμένη όρεξη.

Η ανορεξία συχνά υποχωρεί αν:

• Γίνουν ελαστικοί οι κανόνες που αφορούν τη διατροφή του παιδιού.
• Ηρεμήσει η μητέρα και αλλάξει τη νοοτροπία και τη στάση της.
• Αποφεύγονται οι τροφές που δεν αρέσουν στο παιδί.
• Του δίνουν μικρότερες ποσότητες, ώστε να μη βρεθούν αντιμέτωποι με την άρνηση του.
• Τρώνε όλοι μαζί, γιατί το φαγητό, εκτός από την ικανοποίηση της πείνας, προϋποθέτει και συναισθηματική συναλλαγή.
• Αποφεύγονται οι εντάσεις ή οι κριτικές του τύπου "μην τρως με τα χέρια", 'πιάσε καλά το πιρούνι" κατά τη διάρκεια του φαγητού.
• Δεv το πιέζουν να τρώει, κυνηγώντας το με το κουτάλι.

Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως φανεί χρήσιμη μια συμπληρωματική θεραπεία που θα χορηγήσει ο παιδίατρος και η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως κίνητρο για την όρεξη ή ως κατευναστικό, προκειμένου να απαλύνουμε την άρνηση του παιδιού.

Μερικές μορφές ανορεξίας χρειάζονται μια πιο βαθιά διερεύνηση των προσωπικών προβλημάτων της μητέρας, που την έχουν οδηγήσει να υπερτιμήσει τη λήψη τροφής. Μπορεί να πρόκειται για ενοχή, επειδή δε διατρέφει όπως θα έπρεπε το παιδί της ή να οφείλεται στην ικανοποίηση που βιώνει από τη σχέση αυτής καθαυτής της αντίθεσης.

Συμπερασματικά, οι διαταραχές στη διατροφή εμφανίζονται σταδιακά και κατά κανόνα- αλλά όχι πάντα-, έχουν ως βασική αιτία την πίεση του οικογενειακού περιβάλλοντος, που επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στο συγκεκριμένο ζήτημα. Σε κάποιες οικογένειες οι σχέσεις παιδιού – γονιών οργανώνονται γύρω από τα γεύματα με τρόπο εξαιρετικά συγκρουσιακό, επιτρέποντας την ψυχοπαθολογία να εκδηλωθεί ελεύθερα μέσα από την άρνηση του παιδιού.

Να μη λησμονούμε ότι η απώλεια της όρεξης μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας οργανικής ασθένειας. Η διαταραχή της, όμως, δεν έχει κάποιο παθολογικό υπόβαθρο που να την αιτιολογεί και είναι ψυχολογικής φύσεως.


Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2019

ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ





Όταν η πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο είναι και η πρώτη μέρα στο σχολείο

Είναι αλήθεια ότι η πρώτη μέρα στο νηπιαγωγείο για κάποιο λόγο μένει σε όλους ανεξίτηλη για πολλά χρόνια. Μπορεί να μην θυμόμαστε λεπτομέρειες από το δημοτικό, αλλά οι περισσότεροι από μας θυμόμαστε εκείνη την πρώτη μέρα που βρεθήκαμε στην τάξη του νηπιαγωγείου. 
Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς, ότι συνήθως αυτοί είναι που έχουν το περισσότερο άγχος και όχι τα παιδιά τους. Στην ουσία οι γονείς είναι αυτοί που μπορούν να μεταδώσουν θετικά ή αρνητικά συναισθήματα στο παιδί εκούσια και κυρίως ακούσια. Για το παιδί η πρώτη μέρα στο σχολείο – όπως και κάθε τι καινούριο – είναι μια καινούρια εμπειρία και επομένως εμπεριέχει το ενδιαφέρον και την περιέργεια. Είναι λοιπόν αρχικά στο χέρι του γονιού με μια καλή προετοιμασία να επηρεάσει θετικά το παιδί του για αυτήν την καινούρια εμπειρία που το περιμένει. Καλό θα ήταν να πάρουμε το παιδί μας μαζί την ημέρα της εγγραφής, έτσι ώστε χωρίς άγχος και πίεση να περιεργαστεί το χώρο γύρω του, να δει άλλα παιδιά που βρίσκονται ήδη εκεί και πιθανόν να γνωρίσει και τη δασκάλα του. 
Το καλοκαίρι θα προετοιμάσουμε το παιδί μας και κυρίως τον εαυτό μας γι’ αυτό το πρώτο μεγάλο βήμα στην μετέπειτα σχολική ζωή του. Τι σημαίνει όμως καλή προετοιμασία; Πολλή, πολλή, πολλή συζήτηση… Με απλά λόγια εξηγούμε στο παιδί τι σημαίνει νηπιαγωγείο, γιατί πρέπει να πάει εκεί, τι θα περιλαμβάνει το πρόγραμμά του και φυσικά τονίζουμε τα θετικά στοιχεία της καινούριας κατάστασης. Ποια είναι αυτά; Πρώτον και κύριον τα καινούρια παιδιά που θα γνωρίσει και τα καινούρια παιχνίδια που θα μάθει, έπειτα όλα τα καινούρια πράγματα που θα κάνει εκεί και δεν υπάρχει η δυνατότητα να τα κάνει στο σπίτι και το γεγονός ότι είναι σε μια ηλικία που όλα τα παιδάκια πάνε στο σχολείο γιατί δεν είναι πια «μωρό». Αυτή η αίσθηση του ότι μεγάλωσε μπορεί να βοηθήσει το γονιό  να θέσει καινούριους κανόνες στο παιδί, μιας και η βάση του προγράμματός του αλλά και της διαπαιδαγώγησής του θα αλλάξει μετά την είσοδό του στη σχολική ζωή. 
Για να μπορέσει όμως ο γονιός να τα κάνει όλα αυτά θα πρέπει πρώτα να καμφθούν οι δικές του αντιστάσεις και να καθησυχαστούν οι ανησυχίες του. Πως μπορεί να γίνει αυτό; Κατ’ αρχήν είναι απόλυτα φυσιολογικό για κάθε γονιό και να ανησυχεί και να φοβάται. Το να κάνει όμως μια λίστα με τις απορίες και τους φόβους του και να τα συζητήσει αυτά με τη νηπιαγωγό μπορεί να λύσει εν πολλοίς το πρόβλημα. Η εμπιστοσύνη και η καλή σχέση με τη νηπιαγωγό είναι κάτι που οφείλει να «χτίσει» ένας γονιός από την αρχή και να τη διατηρήσει ως το τέλος της φοίτησης του παιδιού του εκεί. Βέβαια είναι επίσης πολύ σημαντικό να υπάρχει καλή θέληση κι από την πλευρά της νηπιαγωγού, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η νηπιαγωγός θα είναι ο τροφοδότης πολλών και σημαντικών πληροφοριών για τη ζωή του παιδιού του, σε τομείς που ο γονιός δεν μπορεί να γνωρίζει αφού θα στερείται της φυσικής παρουσίας τις ώρες που το παιδί του θα είναι στο νηπιαγωγείο. 


Από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό

Η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό είναι μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους στη ζωή ενός παιδιού. Είναι μια περίοδος γεμάτη αλλαγές. Αλλαγές που έχουν να κάνουν τόσο με την ακαδημαϊκή του πορεία αλλά και με την ανάπτυξη της κοινωνικότητάς του.  
Η πρώτη δημοτικού είναι στην ουσία η αρχή της εκπαιδευτικής ζωής του παιδιού μας. Είναι μια νέα αρχή μετά το παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο. Το πρωτάκι μας εφόσον έχει πάει παιδικό σταθμό και νηπιαγωγείο υπερτερεί σε σχέση με τα άλλα πρωτάκια στο ότι:
1. Είναι αρκετά προετοιμασμένο, μιας και έχει ήδη στο σακίδιο του δύο χρόνια σχολικής εκπαίδευσης
2. Παράλληλα περνάει το κατώφλι του δημοτικού εφοδιασμένο με υπομονή, πειθαρχία και με την πρόθεση για συνεργασία. 

Γονείς στην πρώτη δημοτικού

Το παιδί μας από φέτος το Σεπτέμβρη θα είναι πρωτάκι. Μήπως νιώθουμε ένα σφίξιμο στο στομάχι σαν να πηγαίνουμε εμείς πρώτη φορά στο σχολείο; Πολλές φορές εμείς οι γονείς είμαστε που δημιουργούμε άγχος στα παιδιά μας. Τι είναι αυτό που μας αγχώνει, όταν το παιδάκι μας περνάει την πόρτα του δημοτικού;
1. Το μωράκι μεγάλωσε. Υποσυνείδητα κανένας γονιός δεν αποδέχεται με ευκολία το γεγονός ότι το παιδί του μεγαλώνει. Με την αρχή της σχολικής χρονιάς, σιγά σιγά το παιδί αρχίζει να ωριμάζει και οι γονείς έρχονται αντιμέτωποι με αυτή την πραγματικότητα.
2. Μακριά από το σπίτι.  Είναι η πρώτη φορά που θα αποχωριστούμε το παιδί μας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
3. Θα τα καταφέρει; Το ερώτημα αυτό απασχολεί κάθε γονιό. Κατά πόσο το παιδί θα ανταπεξέλθει σε αυτή την καινούργια του ζωή; Όπως και να έχει, εμείς θα είμαστε δίπλα του παρέχοντάς του ασφάλεια και σιγουριά. 

Η πρώτη μέρα στο σχολείο

Πώς βοηθάμε το παιδί να αποδεχτεί την νέα πραγματικότητα;
• Αρχικά, καταπολεμάμε τους δικούς μας φόβους και το άγχος του αποχωρισμού. Πόσο ανησυχούμε για το πώς θα τα πάει το παιδί μας, πόσες δυσκολίες βλέπουμε που μπορεί να το εμποδίσουν και στη συνέχεια κατά πόσο οι ανησυχίες αυτές έχουν πράγματι να κάνουν με το παιδί και κατά πόσο με τα δικά μας βιώματα, τους δικούς μας γονείς, τα δικά μας προβλήματα στο σχολείο. Μπορούμε να διηγηθούμε στο παιδί τα δικά μας παιδικά σχολικά χρόνια.Μιλάμε στο παιδί για την πρώτη του μέρα στο σχολείο και το προετοιμάζουμε για αυτή. Του αναλύουμε τους όρους σχολείο, δασκάλα, συμμαθητές.
• Αν δει εμάς ανήσυχους θα θεωρήσει το φόβο του δικαιολογημένο και δε θα κάνει καμία προσπάθεια να τον αντιμετωπίσει. Είναι σημαντικό η συμπεριφορά μας στις αντιδράσεις του παιδιού κατά τη διάρκεια της προσαρμογής του να είναι σταθερή και αποφασιστική. Δεν χρειάζεται να είμαστε υπερπροστατευτικοί γιατί αυτό ενισχύει τη συναισθηματική εξάρτηση του παιδιού από εμάς και το γεμίζει ανασφάλεια στη νέα πραγματικότητα που θα αντιμετωπίσει μόνο του.
• Πραγματοποιούμε μαζί με το παιδί μερικές επισκέψεις γνωριμίας στο σχολείο προτού ξεκινήσει για να εξοικειωθεί με το χώρο και του γνωρίζουμε τη δασκάλα του. Καλό θα είναι να είμαστε παρόντες απόντες. Δηλαδή να μην είμαστε δίπλα στο παιδί αλλά να βρισκόμαστε στο οπτικό του πεδίο. Αναφέρουμε στο παιδί άτομα που γνωρίζει και έχουν ήδη περάσει το κατώφλι του δημοτικού.
• Αντιμετωπίζουμε το γεγονός της έναρξης του σχολείου με ενθουσιασμό και πηγαίνουμε μαζί να διαλέξουμε τα σχολικά είδη. Διαμορφώνουμε τον χώρο του γραφείου του με χαρούμενα χρώματα.
• Συνοδεύουμε το παιδί την πρώτη ημέρα στο σχολείο, για να του δώσουμε θάρρος και να αισθάνεται άνετα. Του γνωρίζουμε και άλλα παιδιά που ξεκινάνε στο ίδιο σχολείο, ώστε να έχει τουλάχιστον μερικά γνώριμα πρόσωπα τις πρώτες ημέρες στην τάξη. Προετοιμάζουμε το παιδί για το ότι θα γνωρίσει καινούργια άτομα και θα κάνει πολλούς φίλους. Του εξηγούμε ότι το σχολείο είναι η ιδανική ευκαιρία για νέες φιλίες, μεγαλύτερη παρέα και ατελείωτα παιχνίδια.
• Δείχνουμε την αντοχή μας στις αντιδράσεις των πρώτων ημερών. Ενθαρρύνουμε το παιδί να μας μιλήσει ανοικτά για τους φόβους του και σχεδιάζουμε μαζί του τους τρόπους αντιμετώπισης. Του θυμίζουμε καταστάσεις που φοβόταν παλαιότερα και έχει καταφέρει να τις ξεπεράσει.
• Βεβαιώνουμε το παιδί με λόγια και πράξεις για την επιστροφή του στο σπίτι. Του δίνουμε ένα φιλί ή του κάνουμε μια μεγάλη αγκαλιά. Δείχνουμε χαρούμενοι που έχει μεγαλώσει και πηγαίνει πια στο σχολείο.
• Του αγοράζουμε βιβλία που προετοιμάζουν το παιδί για την πρώτη μέρα στο σχολείο. Τα διαβάζουμε μαζί, συζητώντας για τα αισθήματα των παιδιών την πρώτη φορά που ξεκινούν κάτι τόσο καινούργιο, αλλά και συναρπαστικό. Φτιάχνουμε μια ιστορία με τον αγαπημένο του ήρωα στην ίδια κατάσταση.
• Του εξηγούμε πώς θα είναι τα θρανία μέσα στην τάξη, του μιλάμε για το σεβασμό απέναντι στη δασκάλα του, για το διάλειμμα και τα παιχνίδια στο σχολείο.
• Του δίνουμε κίνητρα για να πάει σχολείο τονίζοντάς του τα θετικά στοιχεία, εκτός από τους καινούριους φίλους που θα γνωρίσει, τα πράγματα που θα μάθει (θα διαβάζει μόνο του τις αγαπημένες του ιστορίες), τα ομαδικά παιχνίδια, τις εκδρομές.

Για να βοηθήσουμε το παιδί μας να βρει τη θέση του και να εξοικειωθεί με το καινούργιο του περιβάλλον προσέχουμε τα εξής:
• Η προσαρμογή στο σχολείο απαιτεί πρόγραμμα: 
Αν μέχρι τώρα δεν υπήρχε, με την έναρξη του σχολείου χρειάζεται και στο σπίτι να μπει ένα πρόγραμμα για τα παιδιά. Το πρωινό ξύπνημα, οι ώρες μελέτης, ξεκούρασης-παιχνιδιού, τηλεόρασης-υπολογιστή και οπωσδήποτε ο ύπνος πρέπει να τηρούνται με αρκετή συνέπεια και αν χρειαστεί, αυστηρότητα. Παρατηρούμε λίγο τους ρυθμούς του παιδιού και σε συνεννόηση με την δασκάλα, καθορίζουμε πόση ώρα πρέπει να αφιερώνει στη μελέτη. Παιδιά του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού δεν νοείται να ασχολούνται επί τρεις και τέσσερις ώρες με τα μαθήματα, να έχουν τηλεόραση ή υπολογιστή στο δωμάτιο τους ή να πηγαίνουν για ύπνο στις 11 και στις 12!
• Κρατάμε μία στάση που αποτρέπει την δημιουργία «μετώπων»: 
Η σχέση που θα δημιουργήσει το παιδί με την δασκάλα του είναι πρωταρχικής σημασίας για να έχει καλή προσαρμογή στο σχολείο. Για αυτό τηρούμε ουδέτερη στάση. Αν έχουμε αντιρρήσεις με τακτικές της δασκάλας είναι προτιμότερο να συγκρατηθούμε για να διαπιστώσουμε αν είναι πράγματι τόσο απαράδεκτες και σε αυτή την περίπτωση αναζητούμε την ίδια και συζητούμε μαζί της αντί να δείχνουμε στο παιδί τη δυσαρέσκεια ή ακόμη χειρότερα την αντιπάθειά μας για αυτήν. Επίσης, αν το παιδί κάνει παράπονα για την δασκάλα ή γενικότερα το σχολείο, προσπαθούμε καταρχήν να το ακούσουμε προσεκτικά χωρίς να πρέπει να πάρουμε θέση ή να δώσουμε λύση.
• Το σχολείο είναι πρωτίστως υπόθεση του παιδιού και για αυτό πρέπει να το βοηθήσουμε να αναπτύξει αυτονομία: 
Όσο και αν είναι πιο εύκολο και πιο βολικό, δεν είναι καλό να βοηθάμε το παιδί φτιάχνοντάς του την τσάντα, παίρνοντας καθημερινά τηλέφωνα για να μας πουν τα μαθήματα επειδή δεν πρόσεχε ή λύνοντάς του τις ασκήσεις. Αν ζητάει τη βοήθειά μας αναζητάμε μαζί του τρόπους που θα το βοηθήσουν να τα κάνει όλα αυτά μόνο του. Του δείχνουμε έναν καλό τρόπο να τακτοποιεί την τσάντα, του παίρνουμε ένα μπλοκάκι για να σημειώνει τα μαθήματα, επιμένουμε στο να κάνει όλα τα μαθήματα μόνο του, έστω κι αν καμιά φορά δεν προλαβαίνει να τα τελειώσει. Του υπενθυμίζουμε ξανά και ξανά ότι στο σχολείο δεν πάει για να τα κάνει όλα τέλεια αλλά για να μάθει πράγματα που δεν ξέρει.

Μια άλλη επίσης αρκετά δύσκολη δοκιμασία για το παιδί είναι όταν χρειάζεται να αλλάξει σχολείο. Αλλαγή σχολείου γίνεται όταν το παιδί αλλάξει σπίτι και γειτονιά, όταν γίνει η μετάβαση από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο, από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό και μετέπειτα στο γυμνάσιο και λύκειο, ή γιατί πολλές φορές οι γονείς επιθυμούν να στείλουν το παιδί τους σε ένα καλύτερο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Παρόλο που οι λόγοι αυτής της αλλαγής είναι προφανείς και φυσιολογικοί από τους γονείς, για το παιδί μια τέτοια αλλαγή αποτελεί ένα πλήγμα και το κλονίζει, έστω και παροδικά.

Έφηβοι μαθητές: Άγχος για την επιστροφή στο σχολείο;

Πρώτη μέρα επιστροφής στο σχολείο και οι δυσκολίες δεν αφορουν μόνο τα πρωτάκια του Δημοτικού αλλά τους έφηβους μαθητές. Υπάρχουν έφηβοι μαθητές που μεταβαίνουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο ή από το Γυμνάστιο στο Λύκειο, που ξεκινούν τη γεμάτη απαιτήσεις και προσδοκίες της Γ΄Λυκείου, που άλλαξαν σχολείο, που βιώνουν μια δύσκολη εφηβεία ή αντιμετωπίζουν προβλήματα συμπεριφοράς, μαθησιακές δυσκολίες, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ντροπαλότητα, κοινωνική φοβία στις σχέσεις τους με τους συνομιλήκους κ.λπ.

Τι αγχώνει τους έφηβους μαθητές
Οι κυριότεροι παράγοντες που αγχώνουν τους έφηβους μαθητές είναι η σχολική απόδοση και η εισαγωγή σε κάποιο πανεπιστήμιο. Το σχολικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και οι απαιτήσεις υψηλές, τόσο από τους γονεις όσο και από τους καθηγητές. Επιπρόσθετα, υπάρχει πίεση χρόνου, με πολλές δραστηριότητες που οι μαθητές πρέπει να αποδόσουν σε απαιτητικές δραστηριότητες, όπως ξένες γλώσσες, αθλητισμό, καλλιτεχνικά κ.ά. Αποτέλεσμα αυτού είναι η αύξηση των επιπέδων του άγχους και η εμφάνιση δυσλειτουργικών συμπεριφορών όπως κρίσεις πανικού, επιθετικότητα, καταθλιπτικά συμπτώματα κ.ά.

Πώς να αναγνωρίσετε το άγχος σε έναν έφηβο
Πώς μπορείτε να αναγνωρίσετε το άγχος στο έφηβο παιδί σας και πότε θα καταλάβετε ότι υπερβαίνει τα όρια; Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:

το γενικευμένο άγχος σε καταστάσεις που δεν το δικαιολογούν,
οι υπερβολικές αντιδρασεις σε μία κατάσταση,
οι κρίσεις πανικού,
τα ψυχοσωματικά συμπτώματα (όπως έντονοι πονοκέφαλοι ή στομαχικές ενοχλήσεις),
η απομόνωση και η απόσυρση,
οι συχνές αϋπνίες,
η πτώση της σχολικής απόδοσης,
η θλίψη κ.ά.
Το άγχος επίσης επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες του εφήβου και επιδρά στη σωματική του υγεία.
Φυσικά, το άγχος είναι μια φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας και μπορεί να λειτουργήσει και ως κίνητρο για έναν μαθητή. Όταν όμως η ένταση και η συχνότητα των συμπτωμάτων είναι πολύ υψηλές και εμποδίζουν την λειτουργικότητα του εφήβου, οι γονείς θα πρέπει να κινητοποιηθούν και να βοηθήσουν το παιδί τους.

Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά στην εφηβεία να ξεπεράσουν το άγχος τους

Επικοινωνήστε ουσιαστικά μαζί τους. Η επικοινωνία αποτελεί το καλύτερο εργαλείο για να διαχειριστείτε το άγχος των παιδιών σας τώρα που επιστρέφουν στο σχολείο. Ακούστε όλα όσα έχουν να σας πουν τα έφηβα παιδιά σας, για τις ανησυχίες τους και τα όνειρά τους, τους προβληματισμούς που έχουν για το σχολείο και τις σχέσεις τους με τους συνομηλίκους. Στηρίξτε τα και αντιμετωπίστε με ηρεμία και ψυχραιμία τους φόβους τους. Και επικοινωνία δεν είναι μόνο μια συζήτηση, αλλά μια διαρκής παρουσία όπου θα ακούτε ενεργά τα παιδιά σας. Η σταθερή σας παρουσία θα τα βοηθήσει να νιώσουν ασφάλεια.
Συζητήστε τις προσδοκίες τους. Προτού ακόμα αρχίσει το σχολείο και οι μαθητές νιώσουν πιεσμένοι, μπορείτε να συζητήσετε μαζί τους για όλα εκείνα που τα αγχώνουν: σχολική απόδοση, φιλίες, ερωτικές σχέσεις, δραστηριότητες κ.λπ. Μάθετε τι προσδοκούν και βοηθήστε τα να θέσουν ρεαλιστικούς στόχους. Στόχους που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους και να μπορούν να τους υλοποιήσουν. Εξηγήστε τους ότι είναι λογικοί οι φόβοι τους και υποσχεθείτε τους ότι θα είστε δίπλα τους όταν θα νιώθουν πιεσμένα.
Μιλήστε τους σύμφωνα με την ηλικία τους. Η εφηβεία είναι πολύπλοκη. Τα παιδιά σας πλέον είναι απρόβλεπτα και τα απασχολούν οι σχέσεις τους με τους συνομηλίκους τους περισσότερο από ποτέ. Προσπαθούν να ανταπεξέλθουν σε σχέσεις με ενηλίκους και εκτίθενται καθημερινά στην τάξη, στην παρέα και στις δραστηριότητες που λαμβάνουν μέρος. Αντιμετωπίζουν πολύπλοκες συμπεριφορές αποδοχής, απόρριψης, εμπιστοσύνης, προδοσίας κ.λπ. Δώστε τους χώρο να αυτονομηθούν και θυμηθείτε ότι δεν μιλάτε σε παιδιά, αλλά σε μελλοντικούς ενήλικες, με άποψη και πολύπλευρες ανάγκες. Μιλήστε τους περισσότερο ενήλικα, λιγότερο παρεμβατικά και καθόλου αυταρχικά.
Μην γίνεστε υπερπροστατευτικοί. Θέλετε να λύσετε τα προβλήματα των παιδιών σας. Όλα. Ναι, είναι λογικό, όλοι οι γονείς το θέλουμε. Δεν χρειάζεται όμως. Καλύτερα να συμβουλεύετε τα παιδιά σας, να τα στηρίζετε και να είστε εκεί όταν χρειάζονται τη στήριξή σας. Καθοδηγήστε τα παιδιά σας να λύσουν τα προβλήματά τους, παρά να τα λύσετε εσείς για λογαριασμό τους. Τα οφέλη θα είναι πολύ πολύ περισσότερα.
Η προσωπικότητα του παιδιού παίζει σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή του σε νέα περιβάλλοντα. Έτσι, το κάθε παιδί, αναλόγως της προσωπικότητάς του, αντιδρά με διαφορετικό τρόπο και προσαρμόζεται με διαφορετικό ρυθμό στο καινούργιο του σχολείο. Έρευνες διαπιστώνουν ότι μέχρι και το 80% των παιδιών παρουσιάζουν δυσκολίες προσαρμογής κατά τον πρώτο μήνα φοίτησης στο σχολείο.
Επίσης, συνεργαστείτε με τους καθηγητές. Οι καθηγητές είναι σύμμαχοί σας, όχι αντίπαλοι. Νοιάζονται κι εκείνοι για τα παιδιά σας, τα στηρίζουν, και εκτός από γνώσεις τους μαθαίνουν και αρχές και θέλουν να τα δουν να επιτυγχάνουν και να είναι ήρεμα και ευτυχισμένα. Μιλήστε μαζί τους, ανταλλάξτε γνώμες και πληροφορίες και βρείτε πώς μπορείτε να βοηθήσετε ο ένας τον άλλο, με απώτερο σκοπό να βοηθήσετε τα παιδιά σας. 

Πηγές: